WooCommerce, Laravel ve Node.js’de Doğru VPS Kaynaklarını Nasıl Seçersin? CPU, RAM, NVMe ve Bant Genişliği Rehberi

Sakin Bir Giriş: Neden Bu Kadar Zorlanıyoruz?

Hiç başınıza geldi mi? Akşam oldu, kampanya sayfasını yayına aldınız, ilk 10 dakikada sipariş yağmaya başladı. Benzer bir günü geçen ay yaşadım. Telefon çaldı, “Site nefes alamıyor, CPU tavanda” dendi. Paneli açtım, işlemci tıkanmış, RAM bariyerine dayanmış, disk de sürekli bir şeyler yazıp duruyor. O an anladım: Sorun kodda değil, VPS kaynakları yanlış kurgulanmış.

Bugün sana bunu, teknik jargonu minimize ederek anlatmak istiyorum. WooCommerce mi, Laravel mi, Node.js mi? Hepsi aynı değil; ihtiyaçları farklı. Mesela WooCommerce anlık trafikle baş etmeye çalışır, Laravel arka planda kuyrukları döndürür, Node.js ise gerçek zamanın peşinden koşar. Birazdan CPU’dan RAM’e, NVMe’den bant genişliğine kadar, her bir kaynağın senin senaryonda nasıl davranacağını konuşacağız. Mesela şöyle düşün: Aynı mutfakta üç farklı yemek pişiriyorsun. Ocağın gücü, tencerelerin kapasitesi ve mutfağın hava akışı, her tarifte başka bir yerden sınar seni. Bu rehberin amacı da tam bu; mutfağını doğru kurmak.

Yazının sonunda, küçük bir butikten yoğun bir kampanya haftasına, basit bir API’den trafiği zıplayan bir mikroservise kadar neyi nasıl ölçekleyeceğini netleştirmiş olacaksın. Arada kendi deneyimlerimden, saha notlarımdan da bahsedeceğim. Hazırsan başlayalım.

CPU: Hızın Nabzı Neden Tek Çekirdekte Atar?

Tek çekirdek gücü ve eşzamanlılık

CPU deyince herkesin aklına çekirdek sayısı geliyor. Oysa çoğu web iş yükünde, tek çekirdek performansı ilk farkı yaratır. WooCommerce tarafında bir PHP isteği, genellikle tek çekirdekte işlenir. Laravel API’lerinde de durum benzerdir; gelen istek, bir iş parçacığında tamamlanır. Node.js zaten tek iş parçacıklı çalışır; eşzamanlılığı olay döngüsüyle sağlar. Çekirdek sayısı artınca aynı anda daha çok işi omuzlayabilirsin ama tek çekirdeğin yavaşsa, her bir kullanıcının sayfası yine ağır gelir.

WooCommerce için pratik CPU ipuçları

Ürün sayfaları, sepet, ödeme derken, WooCommerce’de en yoğun anlar genelde kampanya başlangıcıdır. Ben böyle dönemlerde iki şeye bakarım: PHP yorumlayıcı ayarı ve sorgu tarafı. CPU’nun boğazını inceltmek için opcache’i düzgün ayarla, MySQL’i nefes aldır. Detay isteyenler için, şu rehber işini kolaylaştırır: WooCommerce’de HTML cache ve bypass mantığını doğru kurgulamak. Burada CPU yükünü sayfa önbelleğiyle nasıl hafiflettiğini, gerçek bir akış içinde görebilirsin.

Laravel’de kuyruk işleri ve işçi süreçleri

Laravel’in güzelliği, ağır işleri kuyruğa atabilmesi. E-posta göndermek, rapor üretmek, görsel işlemek… Bunları anlık isteğin içinden çıkarırsan CPU rahatlar. Böyle bir yapıda işçi süreçleri için ayrı çekirdek payı ayırmayı seviyorum. Kuyrukları izlemek istersen, Laravel kuyruklarını gözlemlemek için Horizon iyi bir yol arkadaşı olur. Basitçe söyleyeyim: API nefesten, kuyruk güçten yürür; ikisine de alan aç.

Node.js’de olay döngüsü ve ölçek

Node.js tek iş parçacıklı ama bu, tek çekirdeğe mahkûm olduğun anlamına gelmez. İşlemcinin çekirdeklerini değerlendirmek için işçi süreçleri açabilirsin. TCP bağlantısı yoğun bir gerçek zamanlı uygulamada, CPU tavan yapmadan önce olay döngüsünü bloklayan noktaları temizlemek gerekir. Ağır işleri dışarı al, gerekiyorsa işçilere böl. Merak edenler için, Node.js cluster ile işçi süreçleri iyi bir referans.

RAM: Yastık Gibi, Dar Gelirse Uykun Kaçar

PHP, Node ve veritabanı aynı yastığa sığar mı?

RAM azsa her şey sıkışır, swap’a düşersin, hız düşer. WooCommerce’de PHP-FPM süreçleri, Redis/OPcache ve MySQL birlikte alan ister. Laravel’de benzer; bir de kuyruk işçileri var. Node.js uygulamaları hafif hissedilir ama gerçek zamanlı oda dolduğu anda bellek yükselir; özellikle WebSocket odalarında kullanıcı başına küçük küçük yığılır.

Önbellekler RAM’i neden hak ediyor?

Önbellek RAM’e yatırım yapınca karşılığını verir. WooCommerce tarafında sayfa ve obje önbelleği, CPU yükünü azaltır. Laravel’de konfigürasyon ve rota önbelleği, ayrıca sonuç setlerini kısa süreli saklamak işe yarar. Node.js’de iş, genellikle oturum ve kısa vadeli sonuçlar. Bir de şunu unutma: OPcache için yer ayır; derlenmiş PHP kodunun hafızada kalması, istekleri ciddi hızlandırır. Geliştirme ortamında değil, üretimde açık tutmak gerekir.

RAM tıkanıklığının sessiz işaretleri

Grafiklerde CPU sakin ama yanıt süreleri uzun mu? Çoğu zaman bellek dar geliyor demektir. Disk erişimi artar, log dosyaları büyür, sistem sürekli bir şeyler silip yazmaya başlar. Ben böyle anlarda önce PHP-FPM süreç sayısını makul bir seviyeye indirir, veritabanı tamponlarını gözden geçiririm. Sonra da bir miktar RAM eklemek, her şeyi olması gereken çizgiye çeker. Bu arada PHP-FPM/Redis/MySQL tarafında derli toplu ayarlar için, şuradaki yol haritası çok faydalı: Sunucu tarafı optimizasyon rehberi.

NVMe Depolama: Hızın Sessiz Kahramanı

IOPS ve gecikme neden sonuçları değiştirir?

Depolama denince kapasite konuşuluyor ama asıl belirleyici olan gecikme ve IOPS. WooCommerce’de ürün filtreleri ve sepet hareketi, MySQL’i sürekli meşgul eder. Laravel’de sık rapor ve yoğun kuyruk işleri, okuma yazmayı artırır. Node.js genelde daha az disk bağımlı görünür ama loglar ve upload’lar, beklenmedik ani artışlar getirir. NVMe sürücüler gecikmeyi düşürür; veritabanı ve loglar nefes alır.

Gözden kaçan detaylar: loglar, yedekler, tmp

Performans şikayetlerinin önemli bir kısmında log klasörü dolmuş, döndürme ayarı eksik (logrotate) olur. Disk tıkanıp CPU sakin kaldığında, ağaca çarpmış gibi hissedersin. Yedeklerin aynı diske yazılması da sık yapılan bir hatadır. Ben genelde yedekleri dışarı almak, saklama planını ayrıca kurgulamak taraftarıyım. İşin sistematik kısmı için, 3‑2‑1 yedekleme stratejisi üzerine pratik bir rota iyi gelir.

Veritabanı yerleşimi ve küçük sihirler

MySQL/MariaDB için veri ve günlük dosyalarını NVMe üzerinde tutmak, çoğu WooCommerce ve Laravel projesinde fark yaratır. Node.js tarafında ise kuyruğu veya oturum deposunu NVMe’de çalışan Redis’e alırsan, tepki süresi hissedilir biçimde iyileşir. Küçük bir not: Disk kullanımı arttıkça performans düşer; boş alan bırakmak, bazen RAM kadar fark yaratır.

Bant Genişliği ve Ağ: Kalabalık Anlarda Nefes Nasıl Korunur?

Toplam GB değil, anda geçen veri önemlidir

Birçok kişi bant genişliğini aylık kota gibi okur. Oysa “o anda” kaç bağlantıya, ne hızda yanıt verdiğin belirleyicidir. WooCommerce’de görseller, CSS/JS, sepet ve ödeme istekleri aynı anda yürür. Laravel API’lerinde yoğun istek dalgaları gelir, cevapların sabit kalması gerekir. Node.js tarafında WebSocket bağlantıları uzun süre açık kalır; anlık mesajlaşma ve canlı yayın benzeri işlerde kapı önünde kuyruk olmasın istersin.

CDN, önbellek ve edge sihri

Statik dosyaları ve önbelleğe uygun sayfaları, kullanıcıya yakın sunmak büyük fark yaratır. WooCommerce’de üye olmayanların gördüğü sayfaları kenarda saklamak, CPU ve ağ yükünü aynı anda azaltır. Konuyla ilgili pratik bir akış için, CDN önbellek kurallarıyla WooCommerce’de uçtan uca hız yazısını öneririm. Ayrıca kampanya dönemlerinde görsel boyutlarını küçültmek, WebP gibi formatları denemek, beklemediğin kadar alan açar.

Bağlantı yönetimi ve sınırlar

Laravel ve Node.js uygulamalarında bağlantı başına zaman aşımlarını doğru ayarlamak, dalgalı trafik sırasında kuyruğun büyümesini engeller. Rate limit ve basit önbellek başlıkları, özellikle API’lerde harika sonuç verir. WooCommerce için hızlı sayfa önbelleği kadar, ödeme adımlarına giden yolu temiz tutmak da önemli; gereksiz izleme ve üçüncü taraf scriptleri, ağını gereksiz yorabilir.

Gerçek Senaryolar: WooCommerce, Laravel ve Node.js İçin Pratik Reçeteler

WooCommerce: Butik mağazadan kampanya haftasına

Butik bir mağazada, istek başına hızlı yanıt verecek bir işlemci ve yeterli RAM, başlangıç için harikadır. Ürün sayfalarını hafiflet, veritabanını fazla terletme; opcache ve obje önbelleğiyle destekle. Kampanya haftası yaklaşırken, arka planda önbelleği ısıt, cron görevlerini yoğun saatler dışında çalıştır. Üye olmayan sayfalar için HTML cache kullan, sepet ve ödemeyi bypass et. Yetmedi mi? Ölçüp biçmek istiyorsan, detaylı hesaplama yaklaşımı için şu metin çok iş görüyor: WooCommerce kapasite planlama rehberi.

Laravel: Kuyruklar, planlı işler ve API dayanıklılığı

Laravel’de API ile kuyruk işçilerini ayırmayı seviyorum. Böylece API nefes kesmeden yanıt verirken, ağır işler kuyrukta döner. Horizon, başarısız işleri ve kuyruk derinliğini gösterir; darboğazı görür görmez işçi sayısını arttırırsın. Veritabanı için indeksleri ihmal etme, yavaş sorguların altını kaz. Gerektiğinde, raporları önceden hazırlayıp dosya olarak sun; hem CPU hem kullanıcı sabrı için kazan-kazan.

Node.js: Gerçek zamanın sinsi sürprizleri

WebSocket ve SSE gibi uzun ömürlü bağlantılarda, küçük küçük bellek birikimi yaşanır. Olay döngüsünü bloklayan ağır işleri dışarı almak, işçi süreçleriyle ölçeklemek rahatlatır. Bağlantı yeniden denemeleri ve artan bekleme süresi (backoff) ile ağ dalgalanmasına karşı dayanıklılık kazandırırsın. Günün sonunda, loglarında gecikme artışını görürsen, önce CPU tavanını değil, olay döngüsünü meşgul eden noktaları temizle; genellikle çözüm oradadır.

Ölçekleme, İzleme ve Bakım: Yolda Kalmamanın Sırları

Ölçmeden bilemezsin

İlk kuralım şu: Ölçmeden tahmin etme. CPU kullanımına, tek çekirdek tavanlarına, bellek eşiklerine ve disk gecikmesine bak. WooCommerce’de sayfa yanıt süresini, Laravel’de kuyruk derinliğini, Node.js’de olay döngüsü gecikmesini takip et. Bir tık ilerisinde, TTL ve DNS tarafını da planlarsan, taşıma ve büyütme sırasında kesinti yaşamazsın; bunun için zero‑downtime taşıma için TTL stratejileri iyi bir rehberdir.

Dikey mi yatay mı? Önce nefes aç

VPS tarafında dikey büyüme çoğu zaman en hızlı çözümdür: Biraz daha CPU, biraz daha RAM. Ama eşzamanlı bağlantı çok artıyorsa, önbellek ve CDN ile yükü kenara almak, tek makineyi bıçak sırtından kurtarır. Laravel kuyruklarını ayrı bir VPS’e taşımak, Node.js için socket sunucusunu özel bir düğüme ayırmak, adım adım yatay büyümenin pratik halleridir. Her adımda basit kal, karmaşıklığı sadece mecbursan artır.

Güvenlik ve güncellemeler performansın kardeşidir

Güncel olmayan yazılımlar, hem performansı hem güvenliği zedeler. Basit ilkeler, düzenli güncellemeler ve minimum yetkiyle büyük fark yaratılır. İşin temeline dair derli toplu bir yol için, VPS sunucu güvenliği üzerine pratik yaklaşım yazısını öneririm. Unutma, güvenlik olmadan sürdürülebilir performans olmaz.

Kapanış: Doğru Kaynaklar, Sakin Bir Gelecek

Toparlayalım. WooCommerce, Laravel ve Node.js arasında ortak bir sır var: Doğru yerde doğru kaynak. CPU’da tek çekirdeğin gücüne, RAM’de önbelleğin genişliğine, NVMe’de gecikmenin düşüklüğüne ve ağda anda geçen verinin akıcılığına bak. Küçük ama isabetli ayarlarla, büyük bir makine yerine akıllı bir mimari çoğu zaman daha çok iş görür. Hep söylediğim gibi; önce ölç, sonra değiştir.

Pratik başla: Önce darboğazı belirle, önbelleği hazırla, loglarını düzene sok. Kampanya varsa sayfaları önceden ısıt, kuyruklarını nefes aldır, Node.js sürecini bloklayan işleri dışarı al. Gerekirse bir tık daha CPU ve RAM ekle, veritabanını NVMe üzerinde rahatlat. WooCommerce için kapasite planlama rehberini not et, CDN ayarlarını gözden geçir, güvenlik ve yedeklemeyi ihmal etme. İstersen performans ipuçlarını WooCommerce’in resmi notlarından da bakabilirsin: WooCommerce’in performans notları. Umarım bu yazı sana yol gösterir; aklına takılan bir şey olursa konuşuruz. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.