İçindekiler
- 1 Yeni Site Yayına Almadan Önce Neden Hosting Taraflı Bir Check‑list Şart?
- 2 1. DNS ve Alan Adı Katmanı: Arama Motorlarının Sizi Bulabildiğinden Emin Olun
- 3 2. HTTP, HTTPS ve Yönlendirmeler: SEO Otoritenizi Parçalamayın
- 4 3. Sunucu Lokasyonu, Kaynaklar ve Kapasite Planlama
- 5 4. Core Web Vitals, TTFB ve Sunucu Tarafı Performans Ayarları
- 6 5. Önbellekleme, CDN ve Medya Yönetimi
- 7 6. Loglar, İzleme ve Hataları Erken Yakalamak
- 8 7. SEO Dostu Yayına Alma Senaryoları: Staging’den Canlıya
- 9 8. DCHost Üzerinde Pratik Bir Yayına Alma Akışı
- 10 Sonuç: Yayına Alma Gününü Stres Değil Avantaja Çevirin
Yeni Site Yayına Almadan Önce Neden Hosting Taraflı Bir Check‑list Şart?
Yeni bir web sitesini yayına almak, sadece tasarım ve içerik tarafında işi bitirdiğiniz anlamına gelmez. Gerçekte oyunun büyük kısmı hosting altyapısında yaptığınız ayarlarda kazanılır veya kaybedilir. Arama motorlarının sitenizi nasıl taradığı, kullanıcıların sayfaların ne kadar hızlı açıldığı, hatta kampanya dönemlerinde sitenin çöküp çökmediği; DNS’ten SSL’e, PHP sürümünden önbelleğe kadar onlarca küçük detaya bağlıdır.
Biz DCHost tarafında yüzlerce sitenin yayına alma sürecine eşlik ederken şunu gördük: En çok sorun çıkaran noktalar neredeyse hep aynı ve çoğu yayın öncesi yapılabilecek basit kontrollerle önlenebilir. Bu yazıda, yeni sitenizi yayına almadan hemen önce hosting tarafında üzerinden geçmeniz gereken SEO ve performans odaklı pratik bir kontrol listesini adım adım anlatacağız. DNS ayarlarından HTTP/HTTPS yönlendirmelerine, Core Web Vitals metriklerinden CDN ve log takibine kadar her önemli başlık için uygulanabilir maddeleri toparladık. Yazıyı bitirdiğinizde, elinizde doğrudan kullanabileceğiniz somut bir check‑list olacak.
1. DNS ve Alan Adı Katmanı: Arama Motorlarının Sizi Bulabildiğinden Emin Olun
Her şeyin temeli DNS. Arama motorlarının ve kullanıcıların sitenizi bulabilmesi için DNS’in temiz, hızlı ve tutarlı çalışması gerekiyor. Yayına almadan önce şu maddeleri kontrol edin:
1.1. Doğru A/AAAA ve CNAME Kayıtları
En temel ama en sık hata yapılan yer burası.
- A kaydı: Alan adınızın (örneğin example.com) doğru IPv4 adrese işaret ettiğinden emin olun.
- AAAA kaydı: IPv6 kullanıyorsanız, AAAA kaydının doğru IP’ye gittiğini kontrol edin.
- www yönlendirmesi: www.example.com için A/AAAA ya da CNAME kaydınızı, seçtiğiniz ana domaine (www’lu ya da www’suz) tutarlı şekilde işaret edin.
DNS kavramlarına hâkim değilseniz, A, AAAA, CNAME, MX, TXT gibi kayıtları DNS kayıtlarının ne anlama geldiğini detaylı anlattığımız rehber üzerinden hızlıca gözden geçirmenizi öneririz.
1.2. TTL Değerleri ve Yayına Alma Stratejisi
Yeni siteyi yayına alırken DNS yayılımı kabus olmak zorunda değil.
- Yayına almadan 24‑48 saat önce TTL’i (örneğin 3600 → 300 gibi) düşük bir değere indirin.
- Cutover (yayına geçiş) tamamlandıktan ve her şey stabil olduktan sonra TTL’i yeniden daha yüksek ve mantıklı bir değere (ör. 3600‑7200) çekin.
Böylece yanlış sunucuya giden istekleri, gereksiz yere saatlerce beklemek zorunda kalmazsınız.
1.3. NS ve Registrar Erişimi
Yeni siteniz için kimin DNS yönettiği net olmalı:
- Alan adınızın NS (nameserver) kayıtlarının, gerçekten kullanmak istediğiniz DNS sağlayıcısına işaret ettiğinden emin olun.
- NS değiştirdiyseniz, kayıtların tamamen yayılması için en az birkaç saat gözlem yapın.
- Alan adı yönetim paneli erişimlerini (DNS, WHOIS e‑posta adresi, güvenlik kilidi vb.) şirket içinde netleştirin.
1.4. DNSSEC ve Güvenlik
DNSSEC yanlış yapılandırıldığında site tamamen erişilemez hale gelebilir. Henüz DNSSEC kullanmıyorsanız, yayına alma günü yerine daha sakin bir dönemde planlayın. Kullanıyorsanız:
- DNSSEC kayıtlarının (DS, KSK/ZSK anahtarları) güncel ve doğru olduğundan emin olun.
- DNS sağlayıcısı değiştiyse, eski DS kaydını silmeyi unutmayın; yoksa bazı ağlardan sitenize erişilemez.
2. HTTP, HTTPS ve Yönlendirmeler: SEO Otoritenizi Parçalamayın
Google ve modern tarayıcılar için HTTPS artık zorunlu standart. Yeni siteyi yayına alırken hem güvenliği hem de SEO sinyallerini korumak için HTTP/HTTPS tarafında şu adımları uygulayın.
2.1. SSL/TLS Sertifikası ve Zincir Kontrolü
- Canlı domaine (www ve www’suz varyasyonlar dahil) geçerli bir SSL/TLS sertifikası tanımlayın.
- CSR → Sertifika → Ara sertifikalar (intermediate) zincirinin tam olduğundan emin olun; aksi halde bazı tarayıcılarda güven hataları alırsınız.
- Let’s Encrypt kullanıyorsanız otomatik yenilemeyi cron/ACME client ile test edin.
2.2. HTTP → HTTPS 301 Yönlendirmesi
Yönlendirmeleri yanlış kurduğunuzda hem SEO otoritesini bölmüş hem de gereksiz redirect chain’ler ile performansı düşürmüş olursunuz.
- Tüm HTTP isteklerini, tek adımda kalıcı 301 yönlendirme ile HTTPS versiyona yönlendirin.
- Hem example.com hem de www.example.com için sonsuz döngü oluşmadığından emin olun.
- Yönlendirme zincirlerini test edin: ideal senaryo HTTP → HTTPS (maks. 1 redirect).
2.3. www / non‑www Kararı ve Canonical Tutarlılığı
Yeni siteyi yayına almadan tek bir kanonik ana domain belirleyin (ör. https://www.example.com veya https://example.com). Ardından:
- Diğer varyasyonu (www’lu ya da www’suz) ana domaine 301 yönlendirin.
- Uygulama tarafında base URL, site URL ayarlarını kanonik domainle eşleştirin.
- SEO eklentisi veya framework üzerinden output edilen
<link rel="canonical">etiketlerini kontrol edin.
2.4. HTTP Durum Kodları: 200, 301, 404 ve 5xx
Yeni siteye geçişte en sık gördüğümüz problemlerden biri, kritik sayfaların yanlış HTTP kodlarıyla dönmesi.
- Ana sayfa, kategori/ürün/blog sayfaları gibi temel URL’lerin 200 OK döndüğünü kontrol edin.
- Eski URL’lerden yeni yapıya geçiyorsanız, eski önemli URL’leri 404 yerine 301 ile yeni eşdeğer sayfalarına yönlendirin.
- Sunucu tarafında 500, 502, 503 gibi 5xx hatalarının loglarda birikmediğinden emin olun.
HTTP kodlarının SEO ve hosting tarafında ne ifade ettiğini daha derin anlamak için HTTP durum kodları rehberimizi mutlaka inceleyin.
3. Sunucu Lokasyonu, Kaynaklar ve Kapasite Planlama
Performans ve SEO sadece yazılımdan ibaret değil; fiziksel altyapının da ciddi etkisi var. Özellikle kullanıcı kitleniz belli bir ülkede yoğunlaşmışsa, sunucu lokasyonu ve donanım kapasitesi kritik hale geliyor.
3.1. Sunucu Lokasyonu ve Hedef Kitle
Sunucunun bulunduğu ülke, özellikle ilk byte’a kadar olan süreyi (TTFB) ve gecikmeyi etkiler. Hedef kitleniz ağırlıklı olarak Türkiye’deyse, trafiği gereksiz yere yurtdışına göndermek istemezsiniz.
- Öncelikle hedef ülke(ler)i ve dilleri netleştirin.
- Sunucu lokasyonunu, ana kitlenize ağ olarak en yakın veri merkezinden seçin.
- Çok bölgeli stratejiler, CDN ve geo‑routing gibi daha gelişmiş senaryoları, trafik hacmi arttıkça planlayın.
Bu konuyu detaylı merak ediyorsanız, sunucu lokasyonunun SEO etkilerini anlattığımız rehbere de göz atabilirsiniz.
3.2. CPU, RAM ve Trafik Kapasitesi
Yeni projelerde sık yapılan hata, ya gereğinden fazla kaynakla maliyeti şişirmek ya da tam tersi, minimum kaynakla boğulan bir altyapı kurmak.
- Beklenen aylık ziyaretçi sayısı, eşzamanlı kullanıcı ve sayfa türlerini (blog, e‑ticaret, SaaS) kabaca tahmin edin.
- Uygulamanızın (WordPress, Laravel, Node.js vs.) tipik CPU ve RAM ihtiyacını not alın.
- İlk fazda biraz esnek ama mantıklı bir üst sınırla başlayın; kısa sürede tüketiyorsanız ölçekleyin.
Bu hesaplamayı daha net yapmak için hazırladığımız yeni web sitesi için CPU, RAM ve trafik ihtiyacını hesaplama rehberi üzerinden kendi senaryonuza uygun örnekleri inceleyebilirsiniz.
3.3. Hosting Türü Seçimi: Paylaşımlı, VPS, Dedicated, Colocation
Yeni bir site için her zaman devasa sunuculara gerek yok. Ancak yanlış tipte bir hostingle başlamak da uzun vadede sorun çıkarabilir.
- Paylaşımlı hosting: Küçük bloglar, kurumsal tanıtım siteleri ve ilk aşama projeler için genellikle yeterli.
- VPS: Daha esnek kaynak, özel yazılım gereksinimi, artan trafik ve özelleştirilmiş güvenlik ihtiyacı olan projeler için ideal.
- Dedicated / Colocation: Yüksek trafik, regülasyon gereksinimleri veya özel donanım ihtiyacı olan büyük projelerde mantıklı.
DCHost tarafında bu dört modelin de altyapısını sağladığımız için, proje büyüdükçe aynı ekosistem içinde yukarı doğru ölçekleyebiliyorsunuz. Önemli olan, yayına girerken ihtiyaçlarınızı gerçekçi belirlemek ve büyüme sinyallerini yakından izlemek.
4. Core Web Vitals, TTFB ve Sunucu Tarafı Performans Ayarları
Google’ın Core Web Vitals metrikleri (LCP, FID/INP, CLS) ciddi sıralama sinyallerine dönüştü. Bunların önemli bir bölümü front‑end tarafında çözülebilse de, TTFB, sunucu yanıt süresi ve arka uç performansı doğrudan hosting ile ilgili.
4.1. TTFB’yi (Time To First Byte) Düşürmek
- PHP-FPM, Node.js veya kullandığınız uygulama sunucusunun işçi (worker) sayıları ve timeout ayarlarını gözden geçirin.
- Veritabanı sorgularını optimize edin; yavaş sorguları loglayıp indeksleri kontrol edin.
- Dinamik sayfalar için mümkün olduğu yerde tam sayfa önbellekleme (full page cache) kullanın.
Özellikle WordPress ve PHP sitelerde TTFB problemi yaşıyorsanız, yüksek TTFB sorununu çözmeye odaklanan rehberimiz size nokta atışı fikirler verecektir.
4.2. Core Web Vitals İçin Sunucu Tarafı İyileştirmeler
Core Web Vitals sadece front‑end işi değildir. Özellikle LCP ve INP için back‑end optimizasyonları önemlidir.
- HTTP/2 ve mümkünse HTTP/3 desteği sağlayın; çoklu isteklerde büyük fark yaratır.
- Sunucu tarafında gzip veya Brotli sıkıştırma etkin olsun.
- Statik dosyalar (CSS, JS, font, görsel) için uzun süreli
cache-controlbaşlıkları tanımlayın. - Dinamik içerik için akıllı cache stratejileri kullanın (örneğin kullanıcıya özel olmayan sayfaları tam sayfa cache’leyip, diğerlerini kısa TTL ile saklamak).
Bu metrikleri hosting tarafında nasıl iyileştirebileceğinizi detaylı anlattığımız Core Web Vitals ve hosting altyapısı rehberi, yayına alma öncesi mutlaka göz atmanız gereken kaynaklardan biri.
4.3. PHP, Veritabanı ve Önbellek Ayarları
Yeni siteyi canlıya almadan önce aşağıdaki teknik ayarları gözden geçirin:
- PHP sürümü: Uygulamanızın desteklediği en güncel ve stabil PHP 8.x sürümünü kullanın.
- OPcache: Aktif ve doğru yapılandırılmış olduğundan emin olun (bellek,
max_accelerated_files,revalidate_freqvb.). - MySQL/MariaDB:
innodb_buffer_pool_size,query_cache(kullanıyorsanız), bağlantı sayıları gibi temel parametreleri trafiğinize göre ayarlayın. - Nesne önbelleği: WordPress veya benzeri CMS kullanıyorsanız Redis/Memcached ile kalıcı nesne önbelleği kurgulayın.
5. Önbellekleme, CDN ve Medya Yönetimi
Yeni bir site genelde ilk günden “çok trafik almayacak” diye düşünülür; ama en beklenmedik anda küçük bir kampanya, sosyal medya paylaşımı veya haber yayınıyla bir anda yük artabilir. Doğru önbellek ve CDN stratejisi, bu anlarda sitenizin ayakta kalmasını sağlar.
5.1. Sunucu Tarafı Önbellekleme
- Statik dosyalar için
cache-control: public, max-age=...gibi agresif ama kontrollü policy’ler kullanın. - Dinamik sayfalar için tam sayfa cache (Nginx FastCGI cache, LiteSpeed Cache vb.) etkinleştirin.
- Giriş yapmış kullanıcılar, sepet sayfası, ödeme adımı gibi dinamik alanların cache dışında kaldığından emin olun.
5.2. CDN ile Statik İçeriği Uç Noktalara Taşımak
CDN, özellikle uluslararası ziyaretçi alıyorsanız hem hız hem de maliyet tarafında büyük fark yaratır.
- Görseller, CSS, JS gibi statik içerikleri CDN üzerinden dağıtmayı planlayın.
- Origin sunucunuzdaki
cache-controlbaşlıkları ile CDN önbelleğini tutarlı yönetin. - Önemli tasarım/güncelleme yayınlarında CDN cache’lerini kademeli veya seçici temizleyin.
Bu kavrama yabancıysanız, önce CDN nedir ve web siteniz için avantajları nelerdir sorusuna yanıt verdiğimiz yazıya göz atmanız iyi bir başlangıç olur.
5.3. Görsel Optimizasyonu ve Modern Formatlar
Ağır görseller yeni sitelerin en sık görülen performans sorunlarından biri. Yayına almadan önce:
- Görselleri boyutlandırın; 4000×3000 piksel fotoğrafı 300×300 kutuda göstermeyin.
- Uygun yerlerde WebP/AVIF gibi modern formatları devreye alın.
- Lazily load (tembel yükleme) özelliğini görsel ve iframe’lerde kullanın.
CDN ve sunucu tarafında WebP/AVIF sunumunu SEO uyumlu yapmak için WebP/AVIF’i kırmadan sunma rehberimiz üzerinden pratik kurallara göz atabilirsiniz.
6. Loglar, İzleme ve Hataları Erken Yakalamak
Yeni siteyi yayına aldığınız gün, her şey düzgün görünse bile perde arkasında 4xx ve 5xx hataları birikiyor olabilir. Bunları fark etmenin en iyi yolu, erişim ve hata loglarını düzenli takip etmek ve basit izleme (monitoring) araçları kurmaktır.
6.1. Web Sunucu Loglarını Okuma Alışkanlığı Edinin
- Apache ya da Nginx access ve error log’larını nerede bulacağınızı bilin.
- 404 hatalarını filtreleyerek, eksik dosya veya kırık linkleri tespit edin.
- 5xx hatalarını analiz ederek, uygulama ya da veritabanı tarafında sıkışma olup olmadığını kontrol edin.
Bu konuda pratik yapmak için, Apache ve Nginx ile 4xx–5xx hatalarını teşhis etmeyi anlattığımız log okuma rehberi iyi bir başlangıç noktasıdır.
6.2. Temel İzleme (Monitoring) ve Alarm Kurulumu
Yeni siteyi canlıya aldıktan sonra tamamen “kaderine bırakmak” risklidir. Minimum seviyede de olsa şu izleme adımlarını kurun:
- Uptime monitörü ile sitenin dışarıdan 7/24 erişilebilirliğini takip edin.
- Sunucu CPU, RAM, disk ve ağ kullanımı için basit grafikler ve eşikler belirleyin.
- Belirli bir 5xx oranının üzerine çıkıldığında size e‑posta ya da bildirim gönderecek alarm kuralları tanımlayın.
7. SEO Dostu Yayına Alma Senaryoları: Staging’den Canlıya
Çoğu ekip geliştirmeyi staging veya alt alan adı üzerinde yapıp, sonra canlı domaine taşır. Bu süreçte SEO tarafında sık yapılan hatalar vardır: yanlış robots.txt, unutulmuş noindex etiketleri, bozuk yönlendirmeler gibi.
7.1. Staging Ortamını Doğru İzole Etmek
- Staging alan adını (ör. staging.example.com veya dev.example.com) temel kimlik doğrulama (HTTP auth) ile koruyun.
- Staging’de
Disallow: /içeren robots.txt kullanın; ancak canlıya taşırken bunu mutlaka güncellediğinizden emin olun. - Staging ortamına işaret eden sabit URL, iç link veya resim yolu kalmadığını kontrol edin.
7.2. Noindex / Nofollow Kontrolleri
Geliştirme sürecinde bazen “şimdilik taranmasın” diye noindex eklenir ve yayına alırken unutulur. Canlı geçiş öncesi:
- Ana sayfa, kategori, ürün, blog yazıları gibi kritik sayfalarda
<meta name="robots" content="noindex">olmadığını kontrol edin. - SEO eklentisi kullanıyorsanız, global ayarlarda site genelini noindex’e çeken bir seçenek olmadığından emin olun.
7.3. DNS, SSL, E‑posta ve SEO için İlk 30 Günlük Plan
Yeni domain ve yeni site kombinasyonlarında, sadece yayına alma anı değil, ilk 30 gün de kritik. DNS, SSL, e‑posta ve temel SEO ayarlarını daha sistematik yönetmek için hazırladığımız yeni alan adı sonrası 30 günlük kontrol listesini kendi projeniz için bir zaman çizelgesi gibi kullanabilirsiniz.
8. DCHost Üzerinde Pratik Bir Yayına Alma Akışı
Toparlamak adına, DCHost tarafında sıkça uyguladığımız pratik akışı da somut adımlarla özetleyelim. Aşağıdaki adımlar, hem SEO sinyallerini korumanıza hem de performans sorunlarını daha ortaya çıkmadan yakalamanıza yardımcı olur.
8.1. Planlama Aşaması
- Hedef ülke ve dil(ler)i netleştirip buna uygun sunucu lokasyonu ve hosting türünü (paylaşımlı, VPS, dedicated) seçin.
- Beklenen trafik ve büyüme planına göre başlangıç CPU, RAM ve disk kapasitesini kabaca hesaplayın.
- DNS’i DCHost veya tercih ettiğiniz platform üzerinde sade ve anlaşılır şekilde kurgulayın.
8.2. Teknik Kurulum
- Sunucuda güncel ve desteklenen bir Linux dağıtımı ve web sunucusu (Nginx, Apache veya LiteSpeed) kurun.
- PHP, veritabanı ve gerekli diğer servisleri (Redis, queue, search) ihtiyaca göre yapılandırın.
- SSL sertifikasını alan adına tanımlayıp, HTTP → HTTPS 301 yönlendirmesini yapılandırın.
8.3. Uygulama Yayına Hazırlığı
- Staging’den canlıya taşınan veritabanı ve dosyalar için son senkronizasyonu yapın.
- Uygulama config dosyalarında base URL, CDN URL, veritabanı erişimleri gibi canlı ayarları güncelleyin.
- Önbellek katmanlarını (OPcache, tam sayfa cache, nesne cache) aktif edip test edin.
8.4. DNS Cutover ve Son Testler
- TTL’ler düşürülmüşken A/AAAA kayıtlarını yeni sunucuya işaret edecek şekilde güncelleyin.
- Farklı ağlardan (mobil şebeke, farklı ISP’ler) sitenin doğru sunucuya gittiğini kontrol edin.
- En önemli 20‑30 URL için manuel tarayıcı testi ve dev tools ile TTFB, toplam yüklenme süresi ve hataları gözlemleyin.
8.5. İzleme ve İnce Ayar
- İlk günlerde logları sık sık kontrol ederek 404 ve 5xx anomalilerini yakalayın.
- Kaynak kullanımını gözleyip gerekirse CPU/RAM artırımı veya önbellek ayarlarında iyileştirme yapın.
- Google Search Console ve analitik araçlar üzerinden tarama ve hız raporlarını takip edin.
Sonuç: Yayına Alma Gününü Stres Değil Avantaja Çevirin
Yeni bir web sitesini yayına almak çoğu ekip için stresli bir dönemdir; ama aslında doğru planlandığında önemli bir avantaj noktasıdır. Rekabet halihazırda sertken, hızlı açılan, hatasız yönlendirilmiş ve temiz DNS/SSL yapılandırmasına sahip bir siteyle başlamak size ciddi bir başlangıç ivmesi kazandırır. Hosting tarafında hazırladığımız bu SEO ve performans kontrol listesi, yayına alma gününde “acaba unuttuğumuz bir şey var mı?” endişesini minimuma indirmeniz için tasarlandı.
Özetle; önce DNS ve yönlendirme temizliğini yapın, ardından SSL ve HTTP katmanını kusursuz hale getirin, sonrasında sunucu kaynakları, Core Web Vitals ve önbellek stratejilerini gözden geçirin. Log ve izleme katmanını da kurduğunuzda, artık sadece sorun çıkınca değil, çıkmadan önce de haberdar olursunuz. DCHost olarak, ister paylaşımlı hosting isterseniz VPS, dedicated veya colocation altyapısı kullanıyor olun, bu kontrol listesini kendinize uyarlayarak yayına alma süreçlerinizi çok daha öngörülebilir ve sağlıklı hale getirebilirsiniz.
