cPanel’de Tüm Siteyi Yedekleme ve Geri Yükleme Rehberi

cPanel kullanan pek çok web sitesi sahibi, yedekleme konusunu ancak bir sorun yaşadığında düşünmeye başlıyor. Oysa düzgün kurgulanmış bir yedekleme rutini, hem küçük bir kurumsal site için hem de yoğun trafikli bir e‑ticaret projesi için, en az performans ayarları kadar kritik. Sunucu tarafında yaptığımız kapasite planlama ve felaket kurtarma toplantılarında gördüğümüz ortak tablo şu: Yedeği olan proje, en kötü senaryoda bile kontrollü şekilde toparlanabiliyor; yedeği olmayan ise çoğu zaman veriyi kısmen bile kurtaramıyor.

Bu rehberde cPanel üzerinde tüm hesabın tam yedeğini (full backup) almayı, sadece dosya veya veritabanı yedeği çıkarmayı ve e‑posta kutularınızı nasıl kurtaracağınızı adım adım anlatacağız. Amacımız; yeni başlayan bir kullanıcının da, ajans veya geliştirici olarak onlarca site yöneten bir uzmanın da, net bir yedekleme ve geri yükleme yol haritasına sahip olması. Anlatım boyunca DCHost altyapısında sıkça uyguladığımız pratiklerden ve gerçek senaryolardan da bahsedeceğiz.

cPanel’de Tam Yedek Alma Alışkanlığı Neden Gerekli?

Teknik tarafta her şey yolundayken yedekleri gereksiz bir maliyet gibi görmek kolaydır. Ancak disk arızası, yanlış silinen veritabanı, güncelleme sonrası bozulan uygulama veya hacklenmiş bir site ile karşılaştığınızda, elinizde güncel ve test edilmiş bir yedek yoksa tüm planlar bozulur. Özellikle e‑ticaret, SaaS veya kurumsal projelerde veri kaybı, doğrudan itibar ve gelir kaybı anlamına gelir.

DCHost’ta yüzlerce cPanel hesabını yönetirken gördüğümüz en büyük fark, yedekleri düzenli test eden müşterilerimizin kesinti anında çok daha sakin ve kontrollü hareket edebilmesi. Çünkü ne zaman, hangi yedeğe döneceklerini, ne kadar veri kaybını göze alabileceklerini baştan biliyorlar. Bu da doğrudan RPO (Recovery Point Objective) ve RTO (Recovery Time Objective) hedeflerini netleştirmekle ilgili.

Yedekleme konusuna yalnızca cPanel arayüzü açısından değil, daha geniş bir stratejiyle yaklaşmak istiyorsanız, 3‑2‑1 yedekleme stratejisinin neden işe yaradığını anlattığımız rehbere mutlaka göz atmanızı öneririz.

cPanel Yedek Türlerini Anlamak: Tam ve Kısmi Yedekler

Önce cPanel’in sunduğu yedek türlerini netleştirelim. Panelde birden çok menü görürsünüz ve hangisinin ne işe yaradığını bilmek, doğru senaryoda doğru aracı kullanmanızı sağlar.

cPanel Full Backup (Tam Yedek) Nedir?

Full Backup, cPanel hesabınızın neredeyse tamamını kapsayan tek bir arşiv dosyası üretir. Bu arşiv genellikle .tar.gz formatındadır ve içeriğinde şunlar bulunur:

• Tüm web dosyaları (public_html ve alt dizinler)
• Tüm MySQL veritabanları
• Tüm e‑posta hesapları ve kutu içerikleri
• E‑posta yönlendirmeleri ve filtreleri
• DNS zone dosyaları (hesaba özel)
• cPanel yapılandırma dosyalarının önemli bir kısmı

Full backup, özellikle hesabı başka bir sunucuya taşımak veya tam bir felaket kurtarma senaryosu için idealdir. Ancak önemli bir nokta var: Full backup’ı çoğu zaman kullanıcı tarafında tek tıkla geri yükleyemezsiniz; genellikle WHM erişimi olan bir yönetici (örneğin DCHost teknik ekibi) bu yedeği sunucuya restore eder.

Home Directory, Veritabanı ve E‑posta Filtre Yedekleri

cPanel’de kısmi yedekler (partial backup) de alabilirsiniz. Bunlar daha ince taneli (granüler) geri yükleme senaryoları için kullanışlıdır:

• Home Directory Backup: public_html dahil olmak üzere kullanıcı dosyalarınızı (web sitesi dosyaları, eklentiler, temalar, yüklediğiniz medya dosyaları vb.) kapsar.
• MySQL Databases Backup: Her veritabanını ayrı dosya olarak indirmenize olanak tanır. Özellikle tek bir uygulamayı geri döndürmek istediğinizde hayat kurtarır.
• Email Forwarders & Filters Backup: E‑posta yönlendirme ve filtre kurallarınızı saklar. E‑posta kutusu içeriği bu yedeğe dahil değildir, fakat kuralları yeniden kurarken kritik olabilir.

Günlük pratikte, çoğu müşterimiz otomatik full backup + manuel kısmi yedek kombinasyonunu tercih ediyor. Örneğin, büyük bir veritabanı güncellemesinden önce sadece ilgili MySQL veritabanının yedeğini alıp iş bittiğinde silmek gibi.

cPanel’de Tüm Siteyi Yedekleme: Adım Adım Uygulama

Şimdi adımlara geçelim. Menü isimleri, cPanel tema sürümüne göre ufak farklılıklar gösterebilir ancak mantık aynıdır.

1. Full Backup ile Tüm Hesabı Yedekleme

1. cPanel hesabınıza giriş yapın.
2. Files (Dosyalar) bölümünde Backup veya Backup Wizard menüsünü bulun.
3. Backup sayfasına girin ve Full Backup başlığını bulun.
4. Generate a Full Backup butonuna tıklayın.
5. Backup Destination alanını genellikle Home Directory olarak bırakabilirsiniz. İsterseniz uzak FTP sunucusuna da gönderebilirsiniz.
6. Opsiyonel olarak bir e‑posta adresi girerek işlem bittiğinde bildirim alabilirsiniz.
7. Generate Backup dediğinizde işlem arka planda başlar.

Site boyutuna göre bu süreç birkaç dakika ile birkaç saat arasında sürebilir. İşlem tamamlandığında, home dizininizde backup-YYYY-MM-DD.tar.gz benzeri bir dosya oluşur. Bu dosyayı FTP/SFTP veya cPanel File Manager üzerinden bilgisayarınıza indirip farklı bir lokasyonda saklamanız önemlidir. Sadece sunucu üzerinde bırakmak, disk arızası senaryosunda sizi korumaz.

2. Sadece Web Dosyalarını Yedeklemek

Eğer son kod değişikliklerinden önce bir geri dönüş noktası oluşturmak istiyorsanız, sadece dosya yedeği almak daha pratiktir.

1. cPanel’de yine Backup menüsüne girin.
2. Partial Backups bölümünde Home Directory altında Download butonuna tıklayın.
3. cPanel, home dizininizin arşivini oluşturup tarayıcınıza indirmeye başlayacaktır.

Bu yöntemle, veritabanlarına dokunmadan sadece dosya bazlı bir geri yükleme noktası oluşturabilirsiniz. Özellikle WordPress, PrestaShop gibi uygulamalarda tema ya da eklenti değişiklikleri öncesi bu tip yedek almak çok iş görür. WordPress özelinde daha gelişmiş senaryolar düşünüyorsanız, WordPress yedekleme stratejilerini anlattığımız detaylı rehberi de inceleyebilirsiniz.

3. MySQL Veritabanlarını Ayrı Ayrı Yedeklemek

Özellikle uygulama güncellemeleri, toplu veri içeri aktarma işlemleri veya büyük import/export operasyonları öncesi, sadece ilgili veritabanının yedeğini almak en güvenli yaklaşımdır.

1. cPanel’de Backup menüsüne girin.
2. Download a MySQL Database Backup bölümünde sitenize ait veritabanı isimlerini göreceksiniz.
3. İlgili veritabanı ismine tıklayın, .sql.gz formatında yedek indirilecektir.

Geri yükleme tarafında ise iki seçeneğiniz var: cPanel Restore a MySQL Database alanını kullanmak veya phpMyAdmin üzerinden SQL dosyasını içeri aktarmak. Daha karmaşık veritabanı senaryoları, Point‑in‑Time Recovery gibi ihtiyaçlar için, MySQL/MariaDB yedekleme stratejilerini anlattığımız yazı iyi bir tamamlayıcı olabilir.

4. E‑posta Hesapları, Yönlendirmeler ve Filtreler

cPanel, e‑posta yönlendirme ve filtre ayarlarını da yedeklemenize izin verir; ancak kutu içeriği (gelen/giden mailler) dosya sisteminde saklanır ve full/home yedeğiyle beraber gelir.

1. cPanel’de Backup menüsüne girin.
2. Email Forwarders & Filters bölümlerinden ilgili yedek dosyalarını indirebilirsiniz.

E‑posta tarafında POP3/IMAP farklarını, webmail üzerinde nelerin saklandığını ve istemci (Outlook, Thunderbird vs.) tarafında nasıl ek yedek alabileceğinizi merak ediyorsanız, e‑posta erişim ve yedekleme rehberimiz size daha geniş bir perspektif sunacaktır.

Yedekleri Güvenli Şekilde Saklamak: 3‑2‑1 Stratejisi

cPanel’de yedek almak işin sadece ilk yarısı. Asıl önemli olan, bu yedekleri nerede ve nasıl sakladığınız. DCHost’ta müşterilerimize sıkça anlattığımız 3‑2‑1 yedekleme stratejisi bu noktada devreye giriyor:

• 3 kopya: Verinizin en az üç kopyası olmalı (canlı veri + 2 yedek).
• 2 farklı medya: Yedekler en az iki farklı tür depolama ortamında tutulmalı (örneğin sunucu diski + uzak S3 uyumlu depolama).
• 1 off‑site: En az bir kopya mutlaka farklı bir lokasyonda (farklı veri merkezi/bölge) saklanmalı.

cPanel full backup dosyalarınızı DCHost üzerindeki hesabınızda tutarken, aynı dosyayı yerel bilgisayarınıza indirip, bir de harici disk veya S3 uyumlu bir depolama alanında saklamanız bu stratejiyi büyük ölçüde karşılar. Konuyu daha derinlemesine ele aldığımız 3‑2‑1 yedekleme rehberinde ise cPanel, Plesk ve VPS tarafında otomatikleşmiş senaryolara dair bolca örnek bulabilirsiniz.

cPanel’de Yedekten Geri Yükleme Senaryoları

Her yedek, bir gün mutlaka geri yüklenmek için alınır. Geri yükleme tarafında iki ana senaryo var: aynı sunucu içinde geri dönüş ve farklı bir sunucuya taşıma.

Tüm Hesabı Yeni Sunucuya Taşımak

Full backup özellikle cPanel’den cPanel’e taşıma için tasarlanmıştır. Senaryo genelde şöyle işler:

• Eski sunucunuzda cPanel full backup alırsınız.
• Bu dosyayı yeni DCHost sunucunuza (WHM erişimi olan tarafa) yüklersiniz.
• WHM üzerinde Restore a Full Backup/cpmove file aracı ile hesap yeniden oluşturulur.

Bu işlemde web dosyaları, veritabanları, e‑postalar ve pek çok ayar otomatik olarak taşınır. DNS tarafında MX, A, CNAME gibi kayıtları doğru güncellediğinizden emin olmanız gerekir. Bu noktada DNS kayıtlarını adım adım anlattığımız kapsamlı yazı size rehberlik edebilir. Ayrıca tamamen kesintisiz bir geçiş planlıyorsanız, TTL ve rsync gibi konuları da içeren cPanel’den cPanel’e canlı taşıma rehberimiz oldukça işinize yarar.

Sadece Dosyaları veya Veritabanını Geri Yüklemek

Daha sık karşılaşılan senaryo, tüm hesabı değil sadece sitenin bir kısmını geri yükleme ihtiyacıdır. Örneğin; bir eklenti yüklediniz ve site bozuldu, ama veritabanı güncel kalsın istiyorsunuz.

Dosya geri yükleme için:

• Elinizdeki Home Directory yedeğini açın (gerekirse lokal bilgisayarınızda).
• public_html içeriğini FTP/SFTP veya File Manager ile sunucuya geri kopyalayın.
• Üzerine yazma (overwrite) işlemi yaparken wp-config.php gibi kritik dosyaları dikkate alın; öncesinde yedekleyin.

Veritabanı geri yükleme için:

• cPanel’de Backup > Restore a MySQL Database bölümünü kullanabilir veya
• phpMyAdmin üzerinden ilgili veritabanını seçip Import sekmesinden .sql dosyanızı içeri alabilirsiniz.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta, geri yükleme sırasında sitenizin kısa süreli de olsa tutarsız bir duruma düşebilmesi. Yoğun trafik alan bir WordPress veya WooCommerce siteniz varsa, bu tür müdahaleleri düşük trafik saatlerinde yapmanızı ve öncesinde ek bir yedek daha almanızı öneririz.

E‑posta Hesaplarını ve Kutularını Kurtarmak

E‑posta tarafında kısmi geri yükleme biraz daha hassastır. Eğer full backup içindeki e‑posta klasörlerini geri yüklemeniz gerekiyorsa:

• cPanel hesabınızda mail/ ve etc/ dizinleri altında ilgili alan adını ve hesabı bulun.
• Yedekten bu dizinleri ilgili konuma FTP/SFTP ile geri yükleyin.
• IMAP kullanıyorsanız, istemci (Outlook, mobil uygulama vb.) tarafında klasör senkronizasyonunu kontrol edin.

Daha karmaşık e‑posta taşıma senaryoları (örneğin eski bir cPanel’den yeni DCHost sunucusuna sadece mail kutularını taşımak) için, cPanel e‑posta hesaplarını IMAP senkronizasyonu ile taşıma rehberimiz size detaylı bir yol haritası sunar.

Otomatik Yedekleme, Cron Job ve DCHost Altyapısında Pratikler

Manuel yedek almak, kritik güncellemeler öncesinde mutlaka yapılmalı; ancak sadece manuel yedeğe güvenmek gerçekçi değil. DCHost’ta, hem paylaşımlı hosting hem de VPS/dedicated müşterilerimiz için otomatik yedekleme senaryolarını teşvik ediyoruz.

cPanel tarafında:

• Hosting paketiniz destekliyorsa, arka planda otomatik günlük/haftalık yedekler zaten alınır (detaylar için kullandığınız paketin özelliklerini kontrol edin).
• Kendi otomasyonunuzu kurmak istiyorsanız, cron job ile periyodik mysqldump ve dosya arşivleri oluşturup uzak bir depolamaya gönderebilirsiniz.

Cron job mantığını ve cPanel üzerinde zamanlanmış görev kurulumunu daha sistematik öğrenmek için, cPanel ve DirectAdmin’de cron job ile otomatik görev planlama rehberimizi tavsiye ederiz. WordPress veya benzeri CMS’ler çalıştırıyorsanız, WordPress yedekleme stratejileri yazımız ile de uygulama seviyesinde ek önlemler alabilirsiniz.

Sık Yapılan Hatalar ve İyi Uygulamalar

cPanel’de yedekleme yaparken sahada en çok gördüğümüz hataları ve alternatiflerini toparlayalım:

• Hata: Yedekleri sadece aynı sunucuda tutmak.
  Doğrusu: Mutlaka en az bir off‑site (farklı veri merkezi/bölge) kopya oluşturun.
• Hata: Yedeklerin asla test edilmemesi.
  Doğrusu: Zaman zaman staging bir cPanel hesabına yedeği geri yükleyerek gerçekten çalıştığını doğrulayın.
• Hata: Yalnızca dosya yedeği alıp veritabanını unutmak.
  Doğrusu: Dinamik sitelerde (WordPress, Laravel, PrestaShop vb.) dosya + veritabanı ikilisini birlikte düşünün.
• Hata: Çok eski ve gereksiz yedekleri aynı diskte biriktirip kota veya inode limitine takılmak.
  Doğrusu: Mantıklı bir saklama politikası (örneğin son 7 günlük, 4 haftalık, 3 aylık yedekler) belirleyin.
• Hata: Yedek dosyalarını şifresiz ve herkese açık bir dizinde tutmak.
  Doğrusu: Yedekleri erişimi kısıtlı dizinlerde saklayın, mümkünse arşiv içinde ek şifreleme kullanın.

Daha kurumsal seviyede, uyumluluk (KVKK, GDPR, PCI DSS vb.) ve felaket kurtarma senaryolarını da düşünmek istiyorsanız, felaket kurtarma planı nasıl yazılır rehberimiz, yedekleri operasyonel süreçlerle ilişkilendirmenize yardımcı olacaktır.

Sonuç ve DCHost’ta Sağlam Bir Yedekleme Rutini Kurmak

cPanel, dosyalarınız, veritabanlarınız ve e‑postalarınız için oldukça güçlü yedekleme araçlarına sahip; ancak bu araçların gerçekten işe yarayıp yaramayacağını belirleyen şey, nasıl ve ne sıklıkla kullandığınız. Günlük/haftalık otomatik yedeklere ek olarak, kritik değişiklikler öncesi manuel full veya kısmi yedek almak; yedekleri en az bir off‑site lokasyonda tutmak ve zaman zaman test geri yüklemeleri yapmak, sizi birçok tatsız sürprizden korur.

DCHost ekibi olarak; ister paylaşımlı hosting, ister VPS veya dedicated sunucu kullanın, cPanel üzerinde yedekleme ve geri yükleme süreçlerinizi gerçekçi bir planla kurmanıza yardımcı oluyoruz. Mevcut sitenizi yeni bir DCHost altyapısına taşımayı düşünüyorsanız, yedeklerin nasıl alınacağı, hangi sırayla geri yükleneceği ve DNS/e‑posta tarafında kesinti yaşamamak için hangi adımları izlemeniz gerektiğini birlikte planlayabiliriz.

Elinizde hâlihazırda bir cPanel hesabı varsa, ilk adım olarak bugün bir full backup alıp güvenli bir lokasyona indirin, ardından da düzenli otomatik yedekler için net bir periyot belirleyin. Geri kalan mimariyi ise, blogumuzdaki detaylı rehberler ve DCHost teknik ekibinin desteğiyle adım adım beraber inşa ederiz.