E‑Ticaret Sepet ve Ödeme Adımlarını İzlemek: Sunucu Logları ve Alarm Kuralları

E‑ticaret sepet ve ödeme adımlarını neden loglarla izlemeliyiz?

E‑ticaret tarafında en çok konuşulan metrikler genelde trafik, dönüşüm oranı ve ciro olur. Ancak sepet ve ödeme adımlarında neler yaşandığını detaylı şekilde görmüyorsanız, bu metrikler aslında buzdağının sadece görünen kısmıdır. Bir kullanıcının ürünü sepete ekledikten sonra nerede takıldığını, hangi hata mesajını gördüğünü, ödeme sağlayıcısından nasıl bir yanıt döndüğünü ve tüm bunların sunucu tarafında hangi loglara yansıdığını netleştirmeden kalıcı iyileştirme yapmak zordur.

Planlama veya kapasite analizi toplantılarında, “Ödeme adımında bazı kullanıcılar hata alıyormuş” cümlesini mutlaka duymuşsunuzdur. Devamında gelen soru hep aynıdır: Kaç kullanıcı, hangi cihazda, hangi hata koduyla, hangi saatte? İşte güçlü bir sunucu loglama ve alarm sistemi kurmadıysanız, bu sorulara net cevap vermek mümkün değildir. Bu makalede, sepetten ödeme tamamlamaya kadar tüm kritik adımları sunucu loglarıyla nasıl görünür hale getirebileceğinizi ve akıllı alarm kurallarıyla hataları nasıl erken yakalayabileceğinizi adım adım anlatacağım.

DCHost altyapısında çalışan e‑ticaret projelerinde, erişilebilirlik ve performans kadar önemli gördüğümüz üçüncü başlık izlenebilirlik. Yani sepet ve ödeme akışında tek bir istek bile boşa gitmesin, gittiğinde de loglarda izini kaybetmeyelim. Doğru log formatı, merkezi loglama mimarisi ve iyi tasarlanmış alarm kurallarıyla hem gelir kaçağını azaltmak hem de ekiplerin müdahale süresini ciddi şekilde kısaltmak mümkün.

Sepet ve ödeme akışında hangi loglar tutulmalı?

Önce neyi izlemeniz gerektiğini netleştirelim. E‑ticaret sepet ve ödeme adımları, kabaca şu log türlerinden oluşan bir orkestrasyon gibi düşünülebilir:

• Web sunucusu logları (Nginx, Apache access/error logları)
• Uygulama logları (PHP, Node.js, Laravel, WooCommerce, özel framework vb.)
• Veritabanı logları (yavaş sorgu logları, bağlantı ve hata logları)
• Ödeme sağlayıcısı entegrasyon logları (request/response, callback/hook kayıtları)
• Ön yüz olayları (isteğe bağlı, JavaScript error veya event logları)

Her log türünün sepet ve ödeme adımlarında farklı bir rolü var. Sunucu logları “hangi URL ne zaman, hangi durum koduyla döndü” sorusuna cevap verirken, uygulama logları “o isteğin içinde ne oldu?” kısmını aydınlatır. Ödeme sağlayıcısı logları, bankadan veya ödeme kurumundan dönen hata kodlarını ve ret sebeplerini görünür hale getirir.

1. Web sunucusu logları: Giriş kapısındaki gerçekler

Sepet ve ödeme akışında, genelde şu URL kalıpları üzerinden ilerlenir:

• /cart veya /sepet
• /checkout veya /odeme
• /checkout/shipping, /checkout/payment, /checkout/review gibi adımlara bölünmüş URL’ler
• /payment/callback veya /odeme/notify gibi ödeme sağlayıcısı geri dönüş uçları
• /order/success veya /tesekkurler gibi sipariş başarı sayfaları

Access log’larınızda bu URL’leri net şekilde ayırt edebiliyorsanız, dönüşüm hunisini (funnel) sadece log analiziyle bile çıkarabilirsiniz. Örneğin, belirli bir zaman diliminde /cart sayfasına 10.000 hit gelirken, /checkout/payment sayfasına 3.000, /order/success sayfasına 1.200 hit geliyorsa, kaba bir dönüşüm oranı hesabını loglardan elde etmiş olursunuz.

2. Uygulama logları: İş kurallarının izleri

Uygulama katmanı, neyin neden hata verdiğini asıl gösteren yer. Örneğin:

• Stok yetersizliği (örnek mesaj: OutOfStockException)
• Adres doğrulama hataları
• Kupon/indirim kurallarıyla ilgili validasyon hataları
• Sepet eşzamanlama (anonim kullanıcıdan oturum açmış kullanıcıya devretme) problemleri
• Ödeme sağlayıcısına giderken oluşan timeout veya bağlantı hataları

Bu hataları düzgün kategorize eden ve her isteği bir korrelasyon kimliği (correlation id) ile etiketleyen bir log yapınız varsa, tek bir siparişi uçtan uca takip etmek çok daha kolay olur. Örneğin, her istek başına uuid üreten bir middleware ile, hem access log’lara hem de uygulama log’larına aynı kimliği yazabilirsiniz.

3. Veritabanı logları ve yavaş sorgu analizi

Ödeme adımındaki performans problemlerinin önemli bir kısmı, veritabanı tarafındaki yavaş sorgulardan kaynaklanır. Özellikle stok kontrolü, kupon validasyonu, kargo ücreti hesaplama ve müşteri adres sorguları yoğun trafik altında yavaşlayabilir. Bu yüzden MySQL/MariaDB veya PostgreSQL için yavaş sorgu loglarını aktif etmeniz ve düzenli analiz etmeniz kritik.

Sepet ve ödeme sırasında büyüyen yükleri yönetmek için, WooCommerce için MySQL/InnoDB tuning kontrol listesi tarzı rehberleri uygulamaya geçirmeniz, loglarda gördüğünüz bottleneck’leri kalıcı şekilde çözmenizi kolaylaştırır.

4. Ödeme sağlayıcısı logları ve callback kayıtları

Ödeme sağlayıcısıyla entegrasyon tarafında iki tür log önemlidir:

• Sunucudan ödeme sağlayıcısına giden istekler (amount, currency, order_id, client_ip gibi alanlar)
• Ödeme sağlayıcısından size gelen callback/notify çağrıları (status, error_code, 3D sonucu vb.)

Özellikle callback uçlarının access log’larda belirgin olması, başarısız ödeme denemeleriyle gerçekten elinize ulaşmayan callback’leri ayırt etmenizi sağlar. Örneğin, 100 adet başarısız ödeme denemesinin 90’ında callback alıyorsanız, sorun büyük ihtimalle ödeme sağlayıcısı tarafında değildir; sizin uygulama katmanınız veya veritabanınız ödeme sonucunu işlerken hata veriyor olabilir.

Sunucu logları ile sepet ve ödeme adımlarını görünür hale getirmek

Şimdi sepet ve ödeme akışını loglar üzerinden nasıl okunur hale getirebileceğimizi somutlaştırarak ilerleyelim. Burada örnek olarak Nginx access log formatını kullanalım; Apache veya başka web sunucularında da benzer alanlar vardır.

Nginx access log’larında doğru alanları toplamak

Örnek bir log formatı şöyle olabilir:

log_format ecommerce '$time_local $remote_addr $request_method '
                   '$status $body_bytes_sent $request_time '
                   '$http_user_agent $http_referer '
                   '$cookie_session_id $upstream_status $upstream_response_time';

Bu formattaki kritik alanlar:

• $request: Hangi URL’e istek geldiğini gösterir.
• $status: HTTP durum kodu (200, 302, 400, 500 vb.).
• $request_time: Uygulamadan yanıt almanızın ne kadar sürdüğü.
• $cookie_session_id: Kullanıcı oturumunu takip edebilmek için çok değerli.
• $upstream_status ve $upstream_response_time: PHP‑FPM veya backend servislerin durumu.

Sepet ve ödeme adımlarındaki /cart, /checkout, /payment/callback ve /order/success URL’lerini bu log formatıyla izlediğinizde, örneğin şu sorulara tek bir sorguyla cevap verebilirsiniz:

• Son 15 dakikada /checkout URL’inde kaç adet 5xx hatası döndü?
• /payment/callback için ortalama response_time son 1 saate göre ne kadar arttı?
• /order/success sayfası hit sayısı, /checkout hit’lerine göre ciddi düşüş gösteriyor mu?

Uygulama loglarında korrelasyon kimliği kullanmak

Access log’lar size “ne oldu”yu, uygulama log’ları ise “neden oldu”yu anlatır. Bu ikisini birleştirmek için her isteğe bir correlation_id atayıp, hem access log’a hem de uygulama log’una yazmak işleri çok kolaylaştırır. Örneğin Laravel tarafında bir middleware ile şu alanları loglayabilirsiniz:

• correlation_id (uuid üzerinde unique bir değer)
• user_id (varsa)
• cart_id veya order_id
• işleme konu olan toplam tutar, para birimi
• kritik iş adımı: cart_view, checkout_start, payment_init, payment_success, payment_failed gibi event isimleri

Böylece bir sepetin hikayesini şu şekilde okuyabilirsiniz: Kullanıcı X, saat 14:05’te cart_view, 14:06’da checkout_start, 14:07’de payment_init, 14:07:15’te payment_failed (error_code=51), 14:08’de second_attempt, 14:08:10’da payment_success eventlerini üretmiş. Üstelik bunların her biri hem access log’larda hem de uygulama log’larında aynı correlation_id ile işaretlenmiş durumda.

Merkezi loglama: Tek ekranda tüm sepet ve ödeme sinyalleri

Log’ları tek tek sunucularda tutmak yerine, merkezi bir loglama katmanına toplamak kritik bir adım. DCHost müşterilerinin sık kullandığı yaklaşımlardan biri, VPS veya dedicated sunucu üzerinde Grafana Loki + Promtail gibi bir stack ile merkezi loglama kurmak. Bu yapıyı detaylı anlatan VPS log yönetimi ve merkezi loglama rehberimizi mutlaka incelemenizi öneririm.

Merkezi loglama sayesinde:

• Tüm web sunucularınızdan gelen access/error log’ları tek bir yerde toplanır.
• Uygulama log’larınız (Laravel, WooCommerce, Node.js) ile access log’larınız aynı arayüzde sorgulanabilir.
• Checkout ve ödeme URL’leri için özel dashboard’lar, paneller ve uyarılar oluşturursunuz.
• Büyük kampanyalarda anlık hataları ve yavaşlamaları saniyeler içinde fark edersiniz.

Hata tespiti için metrikler ve alarm kuralları

Sadece log toplamak yeterli değil; bu loglardan anlamlı metrikler üretmek ve eşik değerlerine göre alarmlar kurmak gerekiyor. Sepet ve ödeme adımlarında düzenli olarak takip etmenizi önerdiğimiz bazı temel metrikler şöyle:

• Checkout başlangıç sayısı (örneğin /checkout GET istekleri)
• Ödeme denemesi sayısı (payment_init eventleri)
• Başarılı ödeme sayısı (payment_success eventleri)
• Checkout 4xx/5xx hata oranı
• Ödeme callback 4xx/5xx hata oranı
• Checkout ve callback ortalama yanıt süreleri

Dönüşüm hunisi (funnel) üzerinden alarm kurmak

Loglarınızdan ürettiğiniz metriklerle basit bir funnel tanımı yapabilirsiniz:

1. cart_view: /cart sayfasına gelen benzersiz oturum sayısı
2. checkout_start: /checkout sayfasına gelen oturum sayısı
3. payment_init: ödeme sağlayıcısına istek atan event sayısı
4. payment_success: başarılı ödeme event sayısı

Normal günlerde bu adımlar arasındaki oranları biliyorsanız, örneğin:

• cart_view → checkout_start: %40
• checkout_start → payment_init: %70
• payment_init → payment_success: %85

Alarm kurallarınızı da bu oranlar üzerinden tanımlayabilirsiniz. Örneğin:

• Son 15 dakikada payment_init → payment_success oranı %85 yerine %60’ın altına düştüyse, kritik alarm üret.
• Son 10 dakikada /checkout için 5xx hata oranı %2’nin üzerine çıktıysa, uyarı üret.
• Son 5 dakikada /payment/callback için ortalama response time normal seviyenin 2 katına çıktıysa, performans alarmı üret.

HTTP durum kodlarına göre alarm örnekleri

Access log’larınızdan basit ama etkili alarm kuralları çıkarabilirsiniz:

• Checkout 5xx patlaması: /checkout* URL’leri için son 5 dakikada 5xx sayısı 0’dan 20’ye çıktıysa kritik alarm.
• Ödeme callback 4xx artışı: /payment/callback için 4xx sayısı 10 dakikada 5’ten fazla ise, konfigürasyon veya imza hatası olabilir.
• Başarı sayfası 404 oranı: /order/success için 404 sayısı belirli bir eşiği aşıyorsa, yönlendirme veya route problemi olabilir.

Bu kuralları Prometheus + Alertmanager, Grafana alerting, ya da kullandığınız herhangi bir izleme/alarm aracı üzerinden uygulayabilirsiniz. Önemli olan, her kuralın doğrudan iş etkisine bağlanabilmesi: “Bu alarm çaldığında gerçekten gelir kaybı var mı, yoksa sadece gürültü mü?” sorusuna net cevap verebilmek.

Eşik değerleri nasıl belirlenmeli?

Eşik değerleri belirlerken iki uç tehlike var: Çok sık alarm üretip ekibi alarmlara kör etmek veya o kadar gevşek değerler koymak ki ciddi sorunlarda bile alarm gelmemesi. İyi başlangıç stratejisi şu olabilir:

1. Son 30‑60 günün log verilerini alıp, checkout ve ödeme metriklerinde ortalama ve standart sapmayı hesaplayın.
2. Normal günler ile kampanya günlerini (ör. Black Friday) ayrı ayrı analiz edin.
3. Örneğin 5xx oranı için, normalde %0.2 ise alarm eşiğini %1 veya %2 gibi 3‑5 katına koyarak başlayın.
4. İlk haftalarda üretilen alarmları manuel gözden geçirip, değerlere ince ayar yapın.

Özellikle yüksek trafikli WooCommerce veya özel geliştirme e‑ticaret sitelerinde, VPS izleme ve uyarı altyapısını doğru kurmak, log tabanlı bu metrikleri sağlıklı üretmenin temel şartlarından biridir.

Örnek alarm senaryoları: Gerçek hayattan akışlar

Biraz da sahada sık gördüğümüz senaryolar üzerinden gidelim. Bu örneklerin her biri, doğru log formatı ve merkezi loglama ile kolayca tespit edilebilir hale geliyor.

Senaryo 1: Yalnızca mobilde checkout 500 hataları

Mobil kullanıcılar checkout adımında zaman zaman “Bir hata oluştu, lütfen tekrar deneyin” mesajı görüyor. Access log’larını user agent filtresiyle incelediğinizde, /checkout POST isteklerinde 500 hata oranının mobil tarayıcılarda masaüstüne göre çok daha yüksek olduğunu fark ediyorsunuz. Uygulama log’larında, belli bir JSON field’ının bazı mobil tarayıcılardan hiç gelmediğini ve null reference hatası ürettiğini görüyorsunuz.

Bu durumda kurulabilecek alarm:

• Son 10 dakikada mobil user agent’larda /checkout POST 5xx oranı masaüstüne göre 2 katına çıkarsa uyar.

Böylece kullanıcı şikayetlerini beklemeden problemi fark edebilir, uygulama tarafında gerekli validasyon düzeltmesini yapabilirsiniz.

Senaryo 2: Ödeme sağlayıcısı timeout ve callback düşüşü

Kampanya döneminde ödeme sağlayıcısına giden istek sayısı artıyor ve bazı saatlerde ödeme sağlayıcısından hiç callback alamıyorsunuz. Access log’larında /payment/callback için hit sayısının aniden düştüğünü, uygulama log’larında ise payment_init eventlerinin artmaya devam ettiğini görüyorsunuz. Burada iki önemli alarm tanımı işinizi çok kolaylaştırır:

• Son 5 dakikada payment_init sayısı normal, ancak payment_success sayısı belirli oranın altına inerse kritik alarm.
• /payment/callback access log hit sayısı, payment_init sayısının belirli bir yüzdesinin altına düşerse alarm.

Böylece, ödeme sağlayıcısında yaşanan genel bir sorun olduğunda dakikalar içinde fark edip kullanıcılarınıza bilgi verebilir, alternatif ödeme yöntemlerini öne çıkarabilirsiniz.

Senaryo 3: Stok eşitsizliği ve sepet boşalması

Yoğun ziyaret alan ürünlerde, stok yönetiminde ufak bir hata bile kullanıcı deneyimini çok olumsuz etkileyebilir. Örneğin, bir üründen sepete ekleme sırasında stok kontrolü yapılmasına rağmen, ödeme tamamlanırken farklı bir stok kontrol algoritması çalışıyorsa, bazı kullanıcılar “stok yetersiz” hatası alabilir. Uygulama log’larında OutOfStockException sayısını, access log’larında ise /checkout → /order/success oranını takip ederek şu alarmı tanımlayabilirsiniz:

• Son 15 dakikada OutOfStockException sayısı normal seyrin 3 katına çıkarsa ve aynı anda checkout → success oranı düşerse kritik alarm üret.

Bu tür alarmlar, yalnızca altyapı değil, iş kuralı değişikliklerinde de size erken uyarı mekanizması sağlar.

Senaryo 4: Fraud şüphesine yönelik log tabanlı sinyaller

Log’lar sadece teknik hata değil, fraud tespiti için de ipucu verir. Örneğin:

• Aynı IP’den kısa sürede onlarca başarısız ödeme denemesi
• Aynı kartla çok sayıda farklı kullanıcı hesabında deneme
• Belirli bir ülke veya IP aralığından olağan dışı denemeler

Access ve uygulama log’larınızda IP, user_id, card_token veya masked card bin bilgisi varsa; şu tarz bir alarm tanımlayabilirsiniz:

• Aynı IP’den son 10 dakikada 20’den fazla payment_failed olayı oluşursa fraud uyarısı üret.

Bu verileri, Kvkk ve PCI‑DSS kurallarına uygun maskeleme ve saklama politikalarıyla birleştirmek gerekir; buna birazdan değineceğiz.

Güvenlik, KVKK, PCI‑DSS ve log saklama politikaları

Sepet ve ödeme adımlarını bu kadar detaylı izlerken, doğal olarak kişisel veriler ve kart verileriyle temas ediyorsunuz. Log’larınızın hem operasyonel olarak işe yaraması hem de KVKK, GDPR ve PCI‑DSS gibi regülasyonlara uyumlu olması gerekiyor.

Loglarda hangi veriler maskeleme gerektirir?

Genel prensip: Hata analizi için gerçekten ihtiyaç duymadığınız hiçbir kişisel veriyi loglara yazmayın. Özellikle:

• Tam isim, TC kimlik numarası, adres detayları
• Tam kart numarası, CVV, kart son kullanma tarihi
• E‑posta ve telefon numaraları

Bu verileri ya hiç loglamamak ya da maskeleyerek (örneğin kart bin + son 4 hane, e‑posta alan adı gibi) saklamak, hem güvenlik hem de yasal uyum için kritik. Bu konuda detaylı bir perspektife ihtiyaç duyuyorsanız, KVKK ve GDPR uyumlu hosting rehberimizi okuyarak loglama ve silme politikalarınızı gözden geçirebilirsiniz.

PCI‑DSS açısından loglama

E‑ticaret siteleri için ödeme altyapısında PCI‑DSS gereksinimleri doğrudan devreye giriyor. Kart verisini doğrudan tutmasanız bile, ödeme akışında tuttuğunuz loglar PCI denetimlerinde sıkça incelenir. Temel dikkat etmeniz gerekenler:

• Kart verisini hiçbir şekilde düz metin (plaintext) olarak loglamamak
• Loglara erişen kullanıcıları rol bazlı yetkilendirmek
• Log saklama sürelerini netleştirmek ve süresi dolan logları güvenli şekilde imha etmek
• Logların bütünlüğünü (integrity) sağlamak; yetkisiz değişiklikleri tespit edebilmek

Bu çerçeveyi pratikte nasıl uygulayacağınızı merak ediyorsanız, e‑ticarette PCI‑DSS uyumu ve hosting tarafında yapılması gerekenler yazımızdan yola çıkabilirsiniz.

Log saklama süreleri ve yedekleme

Sepet ve ödeme loglarını sonsuza kadar tutmak da doğru değil, çok kısa sürelerle silmek de. Burada iki şeye bakmak gerekir:

• İş ihtiyacı: Geriye dönük hata analizi veya fraud incelemesi için tipik olarak 3‑6 aylık detaylı log, 1 yıla kadar özet log tutulabilir.
• Yasal gereklilikler: KVKK ve diğer regülasyonlar, veriyi işleme amacınız sona erdiğinde silmenizi bekler.

Logların yedeğinin alınması, saklama politikalarının dokümante edilmesi ve düzenli olarak test edilmesi için, veri yedekleme ve saklama politikaları rehberimizdeki prensipleri e‑ticaret loglarınıza uyarlamanız iyi bir başlangıç olacaktır.

DCHost altyapısında sepet ve ödeme log/alert mimarisini kurgulamak

Loglama ve alarm stratejiniz ne kadar iyi olursa olsun, altında çalışan altyapı zayıfsa istediğiniz sonucu alamazsınız. E‑ticaret projelerinde sık gördüğümüz üç senaryo üzerinden DCHost tarafında nasıl bir yol haritası izlenebileceğini özetleyelim.

1. paylaşımlı hosting + hafif e‑ticaret

Yeni başlayan, trafiği nispeten düşük e‑ticaret sitelerinde paylaşımlı hosting ortamı tercih edilebiliyor. Bu durumda:

• cPanel veya benzeri panelden erişebileceğiniz web sunucusu loglarını düzenli olarak indirip analiz edebilirsiniz.
• Uygulama log’larını (örneğin WooCommerce logları) dosya bazlı tutup, basit script’lerle dönüştürebilirsiniz.
• Daha gelişmiş merkezi loglama ihtiyacı doğduğunda, DCHost VPS’e geçerek logları orada toplayacak bir katman kurmak mantıklı olur.

Bu aşamada, öncelik basit ama tutarlı bir log formatı ve temel alarm kurallarıdır. Loglarınız olgunlaştıkça altyapınızı da büyütmek daha sağlıklı bir strateji olur.

2. VPS üzerinde orta ölçekli e‑ticaret

Trafiği artan, kampanya dönemlerinde ciddi yoğunluk gören WooCommerce, Laravel veya özel geliştirme mağazalarında tipik seçim, DCHost üzerinde bir veya birkaç VPS sunucu ile ölçeklenebilir bir yapı kurmaktır. Bu senaryoda:

• Web sunucusu, uygulama ve veritabanı loglarını Promtail/rsyslog ile merkezi bir log sunucusuna akıtabilirsiniz.
• Grafana Loki veya benzeri bir çözümle sorgulama, dashboard ve alarm kurallarını tek noktadan yönetebilirsiniz.
• Prometheus + Node Exporter ile sistem kaynaklarını (CPU, RAM, disk, I/O) da aynı panelden izleyip, log metrikleriyle ilişkilendirebilirsiniz.

Bu mimarinin nasıl adım adım kurulacağını merak ediyorsanız, hem VPS log yönetimi rehberimizi hem de VPS izleme ve alarm kurulumu yazımızı gözden geçirmenizi öneririm.

3. Dedicated sunucu veya colocation ile yüksek hacimli e‑ticaret

Günlük sipariş adedi ve sepet hacmi yüksek, kampanya dönemlerinde agresif büyüyen markalarda ise dedicated sunucu veya colocation tercihleri devreye giriyor. Bu yapıda genelde:

• Uygulama, veritabanı ve loglama katmanı fiziksel olarak ayrılmış sunucularda çalışır.
• Log toplama için ayrı bir “log cluster” (örn. birden fazla VPS veya fiziksel sunucu) tasarlanır.
• Anycast DNS, CDN ve çok bölgeli mimarilerle yüksek erişilebilirlik sağlanırken, log sistemi bu mimariye entegre edilir.

DCHost olarak bu tür senaryolarda, hem kapasite planlaması hem de izlenebilirlik (observability) tarafında uçtan uca mimari öneriler sunuyoruz. Eğer projenizin ölçeği büyümeye başladıysa, sadece kaynak arttırmak yerine e‑ticaret işletmeleri için hosting seçimi rehberimizdeki kriterleri loglama ve alarm ihtiyaçlarınızla birlikte değerlendirmeniz daha sağlıklı olacaktır.

Özet ve uygulanabilir yol haritası

Sepet ve ödeme adımlarını izlemek, sadece “hata gördüğümüzde loglara bakarız” yaklaşımından çok daha fazlasını gerektiriyor. Logları doğru tasarladığınızda, aslında kendi işinizin röntgenini sürekli çeker hale geliyorsunuz. Hangi cihazda, hangi ülkede, hangi ürün grubunda, hangi ödeme yönteminde daha çok sorun yaşandığını; KPI tablolarından önce log metriklerinden görmeye başlıyorsunuz.

Uygulanabilir bir yol haritasını şöyle özetleyebiliriz:

1. Sepet ve ödeme akışındaki URL ve event’leri netleştirin, hepsini tutarlı bir şekilde loglamaya başlayın.
2. Web sunucusu, uygulama ve veritabanı log formatlarınızı gözden geçirip, correlation_id, user_id, order_id gibi ortak alanlar ekleyin.
3. Logları merkezi bir sistemde toplayın; en azından checkout ve ödeme ile ilgili dashboard’lar oluşturun.
4. Checkout ve ödeme için kritik 5‑10 metrik belirleyin, bu metrikler üzerinden ilk alarm kurallarınızı yazın.
5. KVKK ve PCI‑DSS gerekliliklerine göre log maskeleme, erişim ve saklama politikalarınızı dokümante edin.

DCHost olarak amacımız, sadece hızlı ve güvenilir hosting sağlamak değil; üstünde çalışan e‑ticaret projelerinin ölçülebilir ve izlenebilir olmasını da desteklemek. Mevcut sitenizde sepet veya ödeme tarafında net bir görünürlük yoksa, loglama ve alarm stratejinizi birlikte gözden geçirmek için teknik ekibimizle detaylı bir analiz yapabilirsiniz. Doğru kurgulanmış bir log ve alarm mimarisi, yeni sunucu kaynaklarına geçmek kadar somut bir kazanç sağlar: Gizli hata noktalarını ortaya çıkarır, gelir kaçaklarını azaltır ve ekiplerin stres seviyesini belirgin şekilde düşürür.

Özetle, e‑ticaret sepet ve ödeme adımlarını loglarla izlemek, bugün yapmak zorunda olduğunuz ama yarın size en çok teşekkür ettirecek yatırımlardan biridir. Altyapınız DCHost’ta olsun ya da olmasın, bu yaklaşımı hayata geçirdiğinizde, veriye dayalı karar almanın ne kadar fark ettirdiğini kısa sürede göreceksiniz.