Paylaşımlı ve Reseller Hosting’de Çoklu Web Sitesi Yönetimi

Birden fazla web sitesini aynı altyapıda çalıştırmak, ajanslar, freelancerlar, girişimciler ve çok markalı şirketler için ciddi bir maliyet avantajı sağlar. Ancak iş sadece aynı sunucuya birkaç alan adı eklemekten ibaret değil. Yanlış kurgulanmış bir çoklu site mimarisi, tek bir sitedeki güvenlik açığının tüm portföyü etkilemesine, bir kampanya döneminde tek bir projenin kaynakları tüketip diğer siteleri yavaşlatmasına veya bakım süreçlerinin tamamen kontrolden çıkmasına yol açabilir.

Bu yazıda, paylaşımlı hosting ve reseller hosting üzerinde çoklu web sitesi yönetimini teknik açıdan masaya yatırıyoruz. Odak noktamız; kaynak izolasyonu, güvenlik ve performans. Yani, aynı sunucuda onlarca siteyi çalıştırırken birbirlerini nasıl ezmeden, nasıl riske atmadan ve nasıl hızlı tutarak yöneteceğiniz.

DCHost ekibi olarak, her gün ajansların 20+ WordPress sitesini, girişimcilerin birden fazla SaaS landing sayfasını veya kurumsal şirketlerin marka alt sitelerini tek bir altyapıda nasıl yönettiklerini görüyoruz. Bu tecrübeyle, pratikte işe yarayan yaklaşımları adım adım toparladık. Yazının sonunda, hangi senaryoda paylaşımlı hosting, hangi senaryoda reseller hosting, hangi noktada ise VPS ya da dedicated sunucuya geçmeniz gerektiğini kafanızda çok daha netleştirmiş olacaksınız.

Paylaşımlı ve Reseller Hosting’de Çoklu Site Mantığı

Önce temel kavramları netleştirelim. Paylaşımlı hosting ve reseller hosting aslında aynı fiziksel kaynakları kullanır; fark, bu kaynakların size nasıl sunulduğu ve sizden sonra nasıl bölündüğü ile ilgilidir.

• Paylaşımlı hosting: Genellikle tek bir kontrol paneli (çoğunlukla cPanel) hesabınız vardır. Bu hesabın içinde birden fazla alan adıyı addon domain, alt alan adı (subdomain) veya park alan adı olarak tanımlayabilirsiniz.
• Reseller hosting: Elinizde üst seviye bir yönetici hesabı (WHM gibi) vardır. Bunun altında birden fazla ayrı cPanel hesabı açabilirsiniz. Her cPanel hesabının kendi kullanıcı adı, şifresi, dosya sistemi ve kısmen ayrılmış kaynakları bulunur.

Teknik açıdan baktığımızda, çoklu site yönetiminde asıl soru şudur: Aynı kullanıcı hesabı altında çoklu alan adı mı, yoksa her site için ayrı kullanıcı hesabı mı? Bu sorunun cevabı doğrudan izolasyon, güvenlik ve yönetilebilirlik seviyenizi belirler.

Bu konuya özel olarak değindiğimiz cPanel’de addon domain mi ayrı hesap mı sorusunu teknik şekilde irdelediğimiz rehber de, karar aşamasında mutlaka göz atmanız gereken bir kaynak.

Addon Domain mi, Ayrı Hesap mı? Doğru Mimariden Başlamak

Paylaşımlı hosting kullanıyorsanız çoğunlukla tek seçeneğiniz, bir ana alan adı ve onun yanında addon domainler ile birden fazla siteyi aynı hesapta barındırmaktır. Reseller hosting ise size her siteyi ayrı bir hesapta konumlandırma esnekliği verir. Avantaj ve dezavantajları özetleyelim.

Aynı Hesap Altında Çoklu Site (Addon Domain) Senaryosu

Artıları:

• Yönetimi görece basittir, tek panelden tüm siteleri görürsünüz.
• Genellikle maliyeti düşüktür; birçok paylaşımlı hosting paketi sınırsız addon domain imkanı sunar.
• Küçük, düşük trafikli kişisel projelerde hızlı başlangıç yapmanızı sağlar.

Eksileri:

• Tüm siteler aynı kullanıcı altında çalıştığı için dosya sistemi ve PHP süreçleri düzeyinde izolasyon zayıftır.
• Bir sitede oluşan güvenlik açığı, teorik olarak tüm sitelere sıçrayabilir.
• Kaynak limitleri (CPU, RAM, IO, EP) genellikle hesap bazındadır; yoğun trafik alan tek bir site diğerlerini yavaşlatabilir.
• Her site için ayrı PHP sürümü, ayrı PHP modül seti gibi detaylı özelleştirmeler sınırlı olabilir.

Ayrı Hesaplarda Çoklu Site (Reseller) Senaryosu

Artıları:

• Her müşteri sitesi ayrı kullanıcı hesabı altında olduğu için güvenlik izolasyonu çok daha güçlüdür.
• Her hesaba farklı PHP sürümü, farklı PHP ayarları, farklı e-posta limitleri gibi ince ayarlar verebilirsiniz.
• Kaynak limitlerini hesap bazında tanımlayıp, sorun çıkaran bir sitenin diğerlerini etkilemesini engelleyebilirsiniz.
• Müşteriye kendi panel erişimini verip, yönetimsel yükünüzü azaltabilirsiniz.

Eksileri:

• Yönetim, addon domain mantığına göre daha karmaşık olabilir; disiplinli bir adlandırma ve dokümantasyon şarttır.
• Paylaşımlı hosting paketlerine göre maliyet biraz daha yüksektir; fakat ajans/freelancer gelir modelinde genellikle rahatlıkla amorti edilir.

Eğer ajans veya freelancer iseniz, 20+ WordPress sitesini tek altyapıda güvenle yönetme senaryolarını anlattığımız rehberde de göreceğiniz gibi, çoğu zaman reseller hosting + iyi planlanmış hesap yapısı en sağlıklı çözümdür.

Kaynak İzolasyonu: Aynı Sunucuda Birbirini Ezmeden Yaşamak

Çoklu site yönetiminin en kritik başlığından biri, kaynak izolasyonudur. Aynı sunucu üzerinde, aynı CPU ve RAM’i paylaşan sitelerin birbirini etkileme riskini minimuma indirmek için, bazı temel prensipleri oturtmanız gerekir.

Kaynak Limitlerini Doğru Anlamak

cPanel gibi panellerde gördüğünüz CPU, RAM, IO ve eşzamanlı işlem (EP) limitleri, çoğu modern altyapıda (CloudLinux gibi) kullanıcı bazında tanımlanır. Yani:

• Addon domain kullandığınızda, tüm siteler aynı limitleri paylaşır.
• Reseller hesabında, her cPanel kullanıcısına ayrı limitler tanımlanabilir.

Bu sayede, bir müşterinizin WooCommerce mağazası yoğun trafik aldığında, diğer kurumsal sitelerinizi etkilemeden sadece o hesaba özel kaynak artırımı yapabilirsiniz. cPanel tarafındaki limitlerin ne anlama geldiğini detaylı açıkladığımız cPanel kaynak limitleri rehberine göz atmanız, bu noktada size ciddi yol gösterecektir.

Pratik Kaynak İzolasyonu Stratejileri

• Ağır iş yüklerini ayrı hesaplarda tutun: WooCommerce, LMS, yoğun formlar, büyük eklentiler kullanan siteleri mutlaka ayrı kullanıcı hesabına alın.
• Statik veya hafif siteleri gruplayın: Basit kurumsal siteler, küçük landing sayfaları gibi siteler aynı hesap altında gruplanabilir. Yine de güvenlik riskini unutmayın.
• Cron işlerini dağıtın: Bir hesabın içinde çok sayıda cron job varsa, hepsi aynı anda çalıştığında kaynak patlaması yaşanabilir. Görevleri dakikaya yayarak planlayın.
• Veritabanı sorgularını düzenli analiz edin: Yavaş sorgular, tüm sunucunun IO ve CPU kullanımını yükseltebilir. Özellikle WooCommerce ve büyük katalog sitelerinde periyodik sorgu analizi yapın.

PHP Sürümü ve Modül Bazlı İzolasyon

Çoklu site senaryolarında her sitenin aynı PHP sürümünü kullanması pratik görünebilir; ama güvenlik ve performans açısından her zaman doğru değildir. Özellikle eski bir eklenti veya özel yazılmış bir uygulama, en güncel PHP sürümüne hazır olmayabilir.

Bu noktada, cPanel veya DirectAdmin üzerinde her siteye farklı PHP sürümü atayabilmek büyük avantajdır. Bu konuyu adım adım anlattığımız çoklu PHP sürümü yönetimi rehberi, çoklu site mimarinizi daha esnek ve güvenli hale getirmenize yardımcı olacaktır.

Güvenlik: Bir Açığın Tüm Portföyü Yakmamasını Sağlamak

Paylaşımlı veya reseller hosting üzerinde çoklu site yönetirken, en büyük risklerden biri zincirleme güvenlik açığıdır. Özellikle tüm sitelerin aynı kullanıcı hesabı altında tutulduğu yapılarda, tek bir sitedeki açık bile teorik olarak tüm dosya sistemini etkileyebilir.

Kullanıcı Bazlı İzolasyonun Gücü

Reseller hosting’in en büyük avantajı, her siteyi ayrı kullanıcı hesabına alabilme imkanıdır. Bu şu anlama gelir:

• Her sitenin kendi dosya sistemi vardır; diğer sitelerin dizinlerine doğrudan erişemez.
• Her sitenin kendine özel FTP/SFTP hesabı, e-posta hesabı ve şifreleri bulunur.
• Bir sitede kötü amaçlı bir script çalışsa bile, diğer hesaplara erişimi engellenmiş olur.

Bu model, özellikle farklı müşterilere ait siteler barındıran ajans ve freelancerlar için vazgeçilmezdir. Tek hesap altında 10 müşteri sitesini addon domain olarak tutmak, güvenlik açısından artık kabul edilebilir bir pratik değil.

Minimum Yetki Prensibi

Çoklu site yönetirken, minimum yetki prensibini net şekilde uygulamanız gerekir:

• Her müşteri için ayrı cPanel hesabı açın ve sadece o hesaba erişim verin.
• Aynı FTP hesabını birden fazla site için kullanmayın; her site için ayrı kullanıcı oluşturun.
• Veritabanı kullanıcılarının yetkilerini sadece ilgili veritabanıyla sınırlayın.
• Şifreleri asla farklı hesaplar arasında tekrar kullanmayın.

Bu tür sertleştirme adımlarını, cPanel tarafında yapılması gerekenler özelinde listelediğimiz cPanel güvenlik sertleştirme kontrol listesi ile birlikte uyguladığınızda, aynı sunucuda çok sayıda site barındırırken bile riskinizi ciddi şekilde azaltabilirsiniz.

Güncelleme ve Eklenti Disiplini

WordPress, Joomla, Drupal gibi içerik yönetim sistemleri ile onlarca siteyi yönetiyorsanız, en kritik konulardan biri güncelleme disiplinidir. Tek bir eski tema veya güncellenmemiş bir eklenti, tüm sunucunun kara listeye düşmesiyle sonuçlanabilecek büyük güvenlik problemlerine yol açabilir.

• Tüm siteler için haftalık veya en geç iki haftalık bir güncelleme rutini oluşturun.
• Güvenilir olmayan kaynaklardan tema ve eklenti yüklemeyin.
• Varsayılan admin kullanıcı adlarını ve bilinen giriş URL’lerini değiştirin.
• Mümkün olduğunda uygulama düzeyinde güvenlik eklentileri kullanın.

Yedekleme Olmadan Çoklu Site Yönetimi Olmaz

Ne kadar dikkatli olursanız olun, çoklu site ortamlarında hata ve saldırı ihtimali hiçbir zaman sıfır olmaz. Bu yüzden sağlam bir yedekleme stratejisi zorunludur.

• Dosya ve veritabanlarını otomatik ve düzenli olarak yedekleyin.
• Yedekleri mutlaka ayrı bir fiziksel lokasyonda saklayın.
• Yedekten geri dönme sürecini periyodik olarak test edin.
• Özellikle WordPress projelerinde, WordPress yedekleme stratejileri rehberinde anlattığımız otomatik yedek ve geri yükleme akışlarını uygulayın.

Performans: Aynı Sunucuda Tüm Siteleri Hızlı Tutmak

Çoklu site mimarisinde sık gördüğümüz sorunlardan biri, ilk başta her şey yolundayken zamanla sitelerin yavaşlamasıdır. Genellikle sebep, büyüyen veritabanları, gereksiz eklentiler, ağır görseller ve iyi ayarlanmamış önbellekleme stratejileridir.

Önbellekleme Stratejisini Standartlaştırın

Paylaşımlı veya reseller hosting fark etmeksizin, çoklu site kurulumlarında uygulama düzeyinde önbellekleme kullanmak neredeyse zorunludur.

• WordPress kullanıyorsanız, LiteSpeed Cache gibi sunucu ile entegre çalışan eklentileri tercih edin.
• Statik içerik (CSS, JS, görseller) için tarayıcı önbellekleme sürelerini mantıklı seviyelere ayarlayın.
• Dinamik sayfalar için tam sayfa önbellekleme (full-page cache) kullanın; ancak oturum açmış kullanıcılar ve sepet adımları için istisna kuralları tanımlamayı unutmayın.

Veritabanı ve Dosya Sistemini Hafif Tutun

Onlarca site aynı disk ve aynı veritabanı motorunu paylaşıyor ise, temizlik ve optimizasyon konusunu bir defalık değil, sürekli yapılacak bir iş olarak ele almalısınız.

• WordPress sitelerde biriken revizyonları, otomatik taslakları ve çöp kutusunu düzenli temizleyin.
• Veritabanında kullanılmayan tabloları tespit edip kaldırın.
• Aşırı büyük log dosyalarını ve hata kayıtlarını sınırlandırın; log rotasyonu ayarlarını kontrol edin.
• Görselleri yüklemeden önce sıkıştırın, gerekirse WebP veya AVIF formatını kullanarak disk ve bant genişliği kullanımını düşürün.

Kaynak Kullanımını İzleyin ve Erken Uyarı Alın

Çoklu site ortamlarında performans sorunları genellikle bir anda patlamaz; yavaş yavaş artar. CPU, RAM, IO ve EP kullanımındaki trendleri takip ederek, henüz kullanıcılar şikayet etmeden aksiyon alabilirsiniz.

• Panelinizdeki kaynak kullanım grafiklerini periyodik olarak inceleyin.
• Beklenmedik sıçramalarda ilgili hesabı tespit edip inceleyin: Yeni eklenti mi eklendi, spam bot trafiği mi arttı, cron görevi mi hatalı çalışıyor?
• Bazı sitelerin kaynak kullanımını rasyonel limitler içinde tutamıyorsanız, o projeleri bir üst seviyeye (VPS veya dedicated sunucu) taşımayı planlayın.

Operasyonel İpuçları: Çoklu Site Yönetimini Ölçeklenebilir Hale Getirmek

Teknik altyapı kadar önemli bir konu da operasyonel süreçlertir. 3 siteyi yönetirken sorun olmayan dağınıklık, 30 siteye çıktığınızda ciddi kriz sebebi olabilir.

Standart Dizayn ve Adlandırma

• Tüm hesaplar için tutarlı bir kullanıcı adı ve domain adlandırma standardı belirleyin.
• FTP, veritabanı ve e-posta kullanıcı adlarında karışıklığa yol açmayacak, anlamlı bir şablon kullanın.
• Sözleşmeler, FTP bilgileri, DNS ayarları ve özel notlar için merkezi bir dokümantasyon sistemi oluşturun.

Staging Ortamı Kullanın

Çoklu site mimarisinde canlı sitede doğrudan değişiklik yapmak, çarpan etkisi nedeniyle daha da risklidir. Özellikle yoğun trafik alan veya gelir üreten projeler için staging (test) ortamı şarttır.

• Her kritik site için alt alan adı veya ayrı hesapta staging kopyası oluşturun.
• Güncelleme, tasarım değişikliği ve büyük eklenti kurulumlarını önce staging ortamında test edin.
• Performans ve işlev testlerinden sonra canlıya geçirin.

Müşteri İletişimi ve Sınırları

Ajans ve freelancerlar için, çoklu site yönetiminin bir de insan tarafı var: Müşteriler. Kaynak ve güvenlik kısıtlarını net anlatmadığınızda, tek bir paylaşımlı hesapta 15 e-posta listeleme eklentisi, 5 ayrı form çözümü ve rastgele kurulmuş demo temalarla boğuşmanız kaçınılmaz olur.

• Paketlerinizde hangi kaynakların (trafik, disk, işlemci) dahil olduğunu netleştirin.
• Güvenli olmayan eklenti veya tema taleplerine nazik ama kararlı şekilde hayır deyin.
• Bakım ve güncelleme hizmetini ücretli ve planlı bir servis olarak konumlandırın.

DCHost Altyapısında Çoklu Web Sitesi Yönetimi

DCHost olarak hem paylaşımlı hem de reseller hosting tarafında, çoklu site yönetimini kolaylaştırmak için altyapımızı ve paket yapılarını bu ihtiyaçlara göre şekillendiriyoruz. Amaç, özellikle ajanslar, freelancerlar ve çok markalı işletmelerin tek bir platformda onlarca siteyi güvenli, hızlı ve yönetilebilir biçimde çalıştırabilmesi.

Genel yaklaşımımız:

• cPanel tabanlı yönetimle, hem tek hesaplı paylaşımlı hosting senaryolarını hem de reseller altında çoklu müşteri hesabı yapısını desteklemek.
• Kullanıcı bazlı kaynak limitleriyle, tek bir sitenin tüm sunucuyu veya diğer sitelerinizi etkilemesini engellemek.
• Düzenli yedekleme ve gerektiğinde daha üst seviye çözümlerimize (VPS, dedicated sunucu, colocation) sorunsuz geçiş imkanı sunmak.

Çoklu site portföyünüz büyüdükçe, hangi sitede hangi kaynakların tükendiğini, hangi projenin artık ayrı bir VPS’e taşınması gerektiğini birlikte analiz edip, adım adım bir yol haritası çıkarabiliriz. Böylece ilk günden dev altyapılara büyük yatırımlar yapmak zorunda kalmadan, işiniz büyüdükçe altyapınızı da kontrollü ve güvenli biçimde büyütmüş olursunuz.

Özet ve Sonraki Adımlar

Paylaşımlı ve reseller hosting üzerinde çoklu web sitesi yönetimi, doğru kurgulandığında son derece maliyet etkin ve esnek bir çözüm sunar. Ancak bunun için, ilk günden itibaren bazı temel prensipleri netleştirmeniz şart:

• Hangi sitelerin aynı hesapta, hangilerinin ayrı hesaplarda olacağına bilinçli karar verin.
• Kaynak limitleri, PHP sürümü, cron işleri ve veritabanı yükünü izleyip, erken uyarılarla aksiyon alın.
• Güvenlik tarafında kullanıcı izolasyonu, minimum yetki prensibi, düzenli güncelleme ve yedekleme disiplininden taviz vermeyin.
• Operasyonel süreçlerinizi (adlandırma, dokümantasyon, staging, müşteri iletişimi) ölçeklenebilir hale getirin.

Eğer hali hazırda paylaşımlı hosting üzerinde çok sayıda site barındırıyor ve yavaş yavaş sınırlarına dayandığınızı hissediyorsanız, reseller hosting’e geçiş yapmak veya bazı projeleri VPS/dedicated sunucuya taşımak için doğru zamanda olabilirsiniz. DCHost ekibi olarak, sitelerinizin kaynak kullanımını ve büyüme projeksiyonunu birlikte analiz edip, sizin için en mantıklı ve sürdürülebilir mimariyi tasarlamaktan memnuniyet duyarız.

Çoklu site altyapınızı hem bugün hem de önümüzdeki birkaç yıl için sağlıklı kurgulamak istiyorsanız, projelerinizi ve mevcut hosting durumunuzu bizimle paylaşın; birlikte, güvenli, hızlı ve ölçeklenebilir bir yol haritası çıkaralım.