VPS İçin Linux Dağıtımı Seçimi: Ubuntu, Debian, AlmaLinux ve Rocky Linux Karşılaştırması

VPS için Linux dağıtımı seçimi neden bu kadar kritik?

VPS satın alırken çoğu kişi önce CPU, RAM ve disk kapasitesine bakıyor. Ancak canlıya geçtiğinizde performansı, güvenliği ve bakım maliyetini en çok etkileyen şeylerden biri aslında seçtiğiniz Linux dağıtımı oluyor. web hosting senaryolarında; WordPress, WooCommerce, Laravel, Node.js gibi uygulamaların nasıl kurulacağı, yedeklerin nasıl yönetileceği, güvenliğin nasıl sertleştirileceği ve panel uyumluluğu gibi konular doğrudan dağıtım tercihinize bağlı.

DCHost tarafında yeni bir VPS planlarken, özellikle ajanslar, e‑ticaret siteleri ve SaaS projeleri için kapasite analizinde şu soru sık gelir: Ubuntu mu, Debian mı, AlmaLinux mu yoksa Rocky Linux mu kurmalıyız? Tek bir doğru cevap yok; iş yüküne, yönetim alışkanlıklarınıza ve kullanacağınız kontrol paneli ya da otomasyon araçlarına göre değişiyor. Bu yazıda, dört popüler dağıtımı web hosting gözünden karşılaştırıp, gerçekçi senaryolar üzerinden hangi durumda hangisini seçmenin daha mantıklı olduğunu konuşacağız.

Web hosting perspektifinden bakınca seçim kriterleri neler olmalı?

Ubuntu, Debian, AlmaLinux ve Rocky Linux temelde aynı Linux çekirdeğini kullanır; ama paket yönetimi, güncelleme politikaları ve ekosistemleri farklıdır. Özellikle VPS üzerinde web siteleri barındırıyorsanız aşağıdaki kriterlere bakmak çok işinizi kolaylaştırır:

• Uzun süreli destek (LTS) süresi: Ne kadar süre güvenlik güncellemesi alıyor? Sık sık major sürüm yükseltmek zorunda kalacak mısınız?
• Paket sürümleri: PHP, Nginx, MariaDB, Node.js, Redis gibi bileşenlerin sürümleri ne kadar güncel veya konservatif?
• Kontrol panel uyumluluğu: cPanel, Plesk veya benzeri ticari panelleri kullanmayı planlıyor musunuz?
• Topluluk ve dokümantasyon: Karşılaştığınız sorunları aradığınızda kaynak bulmak kolay mı?
• Stabilite vs güncellik dengesi: Üretim ortamında ne kadar agresif güncelleme istiyorsunuz?
• Güvenlik ve sertleştirme araçları: SELinux, firewalld, ufw, nftables gibi araçlarla uyum ve hazır rehber sayısı.

Eğer paylaşımlı hostingten yeni VPS dünyasına geçiyorsanız, önce paylaşımlı hostingten VPS geçiş kontrol listesine göz atmanız, sonra bu dağıtım rehberi ile karar vermeniz çok daha sağlıklı olacaktır.

Ubuntu: Modern yığınlar ve geniş ekosistem

Ubuntu, özellikle web geliştiriciler ve DevOps ekipleri arasında uzun süredir çok popüler. Bunun sebebi; paketlerin görece güncel olması, LTS sürümlerin 5 yıl ana destek sunması ve internette sayısız Ubuntu odaklı rehber bulunması.

Ubuntu VPS için artıları

• Güncel paketler: PHP 8.x, modern Nginx, MariaDB, Redis, Node.js gibi bileşenlere kolayca erişirsiniz. Bu, özellikle Laravel ve modern WordPress projelerinde avantaj sağlar.
• Geniş dokümantasyon: Karşılaştığınız hemen her hata için Ubuntu özelinde yazılmış makale bulabilirsiniz.
• DevOps araçları ile uyum: Ansible, Terraform, Docker, Kubernetes gibi araçların örnek playbook ve manifestlerinin çoğu Ubuntu odaklıdır. DCHost üzerinde otomasyon kurarken işinizi kolaylaştırır.
• Kolay öğrenilebilirlik: Paylaşımlı hostingten gelen kullanıcılar için komutlar ve örnekler genelde Ubuntu üzerinden anlatıldığı için adaptasyon süresi kısadır.

Ubuntu VPS için eksileri

• cPanel desteği yok: Klasik cPanel/WHM yapısı istiyorsanız Ubuntu uygun değildir; RHEL uyumlu bir dağıtım (AlmaLinux/Rocky) kullanmanız gerekir.
• Biraz daha hızlı değişen ekosistem: Paketler görece güncel olduğu için, çok konservatif bir yapı istiyorsanız Debian veya RHEL uyumlu dağıtımlar daha sakin bir deneyim sunar.

Hangi web hosting senaryolarında Ubuntu mantıklı?

• Laravel, Symfony, Node.js, Next.js tabanlı modern uygulamalar için CI/CD, Docker veya Kubernetes ile birlikte çalışacağınız VPS senaryolarında.
• WordPress ya da WooCommerce üzerinde agresif cache, Redis ve PHP-FPM tuning yapacaksanız; WordPress için sunucu tarafı optimizasyon rehberindeki ayarların çoğu Ubuntu ile bire bir uyumludur.
• Otomasyon ağırlıklı altyapılar: Ansible playbook, Terraform modülleri ve cloud-init ile hızlı yeniden üretilebilir VPS kurulumları için idealdir.

Debian: Stabilite ve sadelik

Debian, web hosting dünyasında stabilite denince akla gelen ilk dağıtımlardan biri. Paketler genellikle Ubuntu kadar güncel değildir; fakat bu bilerek yapılan bir tercih: Daha konservatif bir paket sürümü politikası ile uzun süre sorunsuz çalışan sunucular hedeflenir.

Debian VPS için artıları

• Yüksek stabilite: Özellikle çekirdek ve temel kütüphaneler açısından çok oturmuş ve öngörülebilir bir yapıya sahiptir.
• Uzun ömürlü kurulumlar: Bir kez kurup doğru yapılandırdığınızda yıllarca ufak güncellemelerle idare edebilirsiniz.
• Sadelik: Varsayılan kurulum sade gelir; bu da gereksiz bileşenleri kaldırmak yerine ihtiyacınız olanları eklemenizi sağlar.

Debian VPS için eksileri

• Daha eski paket sürümleri: En güncel PHP veya Node.js sürümlerini direkt depodan almak zor olabilir; ek repository veya derleme süreçleri gerekebilir.
• Daha az ticari panel odağı: Plesk gibi paneller Debian desteklese de hosting sektörünün ağırlığı genellikle RHEL uyumlu dağıtımlardadır.

Hangi web hosting senaryolarında Debian mantıklı?

• E-posta sunucuları, DNS, reverse proxy, küçük edge servisleri gibi sık değişmeyen servisler için.
• Küçük ama kritik web uygulamaları: Çok sık deployment yapmadığınız, ama stabilitenin çok önemli olduğu intranet, yönetim paneli, kurum içi uygulamalar.
• Kendi elle yönettiğiniz LEMP/LAMP stack: Nginx, PHP-FPM, MariaDB üçlüsünü elinizle kurup ince ayar yapmak istiyorsanız sağlam ve sade bir temel sunar.

AlmaLinux ve Rocky Linux: RHEL uyumlu iki kardeş

AlmaLinux ve Rocky Linux, RHEL uyumlu dağıtımlar olarak hosting tarafında özellikle kontrol panel kullananlar için adeta standart haline geldi. Her ikisi de binary olarak RHEL ile uyumlu olmayı hedefler; bu yüzden cPanel, WHM, birçok ticari yedekleme ve güvenlik yazılımı ilk olarak bu aileyi destekler.

RHEL uyumluluğunun web hosting için anlamı

• cPanel/WHM uyumluluğu: Klasik web hosting, reseller veya çoklu müşteri yönetimi yapacaksanız cPanel/WHM çoğu zaman ilk tercih oluyor. Bu noktada AlmaLinux ve Rocky Linux en doğal adaylar.
• Kurumsal yazılım desteği: Bazı ticari güvenlik çözümleri, yedekleme ajanları, izleme araçları RHEL uyumlu dağıtımlara öncelik verir.
• Uzun bakım süreleri: RHEL ekosistemindeki conservative yaklaşım, daha öngörülebilir güncelleme takvimleri anlamına gelir.

AlmaLinux mu Rocky Linux mu?

Web hosting gözünden bakınca AlmaLinux ve Rocky Linux arasındaki fark çoğu senaryoda hissedilir düzeyde değildir. Paket yönetimi, çekirdek, servisler ve cPanel uyumluluğu açısından ikisi de benzer davranır.

• Topluluk ve ekosistem: Her iki projenin de aktif topluluğu, dokümantasyonu ve üretim ortamında binlerce örneği vardır.
• Güncelleme yaklaşımı: RHEL uyumlu oldukları için ikisi de conservative, kurumsal tarza yakın bir güncelleme politikası izler.
• Panel tarafında pratik fark yok: cPanel, WHM, birçok ticari panel ve ajan her ikisiyle de uyumlu çalışır.

Özellikle cPanel kurmayı planlıyorsanız, AlmaLinux üzerinde cPanel kurulumu adım adım rehberimize göz atarak bu ikilinin hosting tarafındaki konforunu daha somut görebilirsiniz. Rocky Linux tarafında da süreç benzer adımlarla ilerler.

cPanel, Plesk ve diğer panellerle uyumluluk

Web hosting projelerinin önemli bir kısmında, SSH ile her şeyi elle yönetmek yerine cPanel, Plesk veya benzeri paneller tercih ediliyor. Bu noktada dağıtım seçimi doğrudan panel seçimini de etkiliyor.

cPanel/WHM kullanacaksanız

• Önerilen dağıtımlar: AlmaLinux veya Rocky Linux.
• Neden? cPanel ekibi, RHEL uyumlu dağıtımlar için test ve optimizasyon yapıyor; dokümantasyonun ve destek ekosisteminin neredeyse tamamı bu aile üzerinden ilerliyor.
• Hedef senaryolar: Reseller hosting, çoklu müşteri barındırma, ajansların onlarca site yönetmesi, paylaşımlı hosting mimarisini VPS üzerinde kurmak.

Plesk veya benzeri paneller kullanacaksanız

• Esneklik: Plesk hem RHEL uyumlu dağıtımları hem de Ubuntu gibi sistemleri destekler.
• Tercih kriteri: Eğer yoğun bir şekilde PHP, Node.js ve modern stack kullanıyorsanız Ubuntu üzerinde Plesk mantıklı olabilir; klasik paylaşımlı hosting tarzı bir yapı istiyorsanız AlmaLinux/Rocky daha doğal bir zemin sunar.

Farklı web hosting senaryoları için pratik seçim rehberi

1) Klasik WordPress veya WooCommerce sitesi

Tek bir WordPress veya WooCommerce sitesi için VPS alıyorsanız ve sık sık eklenti, tema değiştiriyorsanız; otomatik güncellemeler, PHP yükseltmeleri ve cache ayarları ile uğraşacaksınız demektir. Bu senaryoda:

• Ubuntu: Modern sürümler, PHP-FPM, Redis, Nginx ile hızlı bir ortam kurmak için çok uygundur. Özellikle WordPress için sunucu optimizasyon rehberindeki ayarları doğrudan uygulayabilirsiniz.
• AlmaLinux/Rocky Linux + cPanel: Paylaşımlı hosting hissini korumak, e-posta kutularını, yedekleri ve birden fazla alan adını panelden yönetmek istiyorsanız daha konforlu bir seçimdir.
• Debian: Daha çok CLI üzerinden yönetmeyi seven, sade bir LEMP stack kurup yıllarca ufak dokunuşlarla götürmek isteyenler için iyi bir alternatiftir.

Eğer mevcutta paylaşımlı hosting kullanıyor ve artık kaynak limitlerine takılıyorsanız, önce paylaşımlı hostingden VPS geçiş rehberimizi, ardından bu dağıtım seçimi yazısını birlikte değerlendirmenizi öneririz.

2) Ajanslar ve reseller senaryoları

Bir dijital ajans, yazılım evi veya freelance geliştiriciyseniz, tek VPS üzerinde onlarca müşteri sitesini barındırıyor olabilirsiniz. Faturalama, yetkilendirme, her müşteri için ayrı panel hesabı gibi ihtiyaçlar devreye girdiğinde:

• AlmaLinux veya Rocky Linux + cPanel/WHM neredeyse sektör standardıdır.
• Her müşteri için ayrı cPanel hesabı açabilir, disk, CPU, bellek kotalarını tanımlayabilir, reseller yapısı kurabilirsiniz.
• Yedekleme, e-posta, DNS, SSL yönetimi için ek panel veya script yazmanıza gerek kalmaz; pek çok iş cPanel üzerinden tıklanarak çözülebilir.

Bu senaryoda Debian veya Ubuntu kullanmak elbette mümkündür; ancak genellikle ya Plesk gibi bir panel eklemeniz ya da her şeyi elden yönetmeniz gerekir. Ajanslar için operasyonel verimlilik daha önemli olduğu için RHEL uyumlu dağıtımlar daha az sürpriz çıkarır.

3) Laravel, Node.js ve SaaS uygulamaları

SaaS geliştiriyorsanız, API servisleri, background worker süreçleri, queue yapıları, Redis, RabbitMQ, mesaj kuyrukları derken ortam giderek karmaşık hale gelir. Bu tarz ortamlarda:

• Ubuntu çoğu zaman ilk tercihtir; modern paket sürümleri, Docker ve Kubernetes ekosisteminin ona odaklanması büyük avantaj sağlar.
• Debian, biraz daha konservatif versiyonlarla çalışan ama aşırı sık güncelleme yapma ihtiyacı olmayan SaaS projeleri için çok sağlam bir zemindir.

Örneğin Laravel veya WordPress’i Docker ile konteynerize edip tek VPS üzerinde reverse proxy, cache ve uygulama konteynerleri ile çalıştırmak istiyorsanız, Docker ve reverse proxy ile üretim mimarisi kurulum rehberinde anlattığımız yaklaşımlar Ubuntu tabanlı sistemlerde çok konforlu çalışır.

4) E-posta, DNS ve edge servisleri

VPS üzerinde kendi e-posta sunucunuzu, DNS altyapınızı veya ters proxy katmanınızı yönetiyorsanız, stabilite ve öngörülebilirlik daha da önem kazanır.

• Debian, sade ve tahmin edilebilir yapısıyla Postfix, Dovecot, rspamd, PowerDNS, BIND, Nginx, HAProxy gibi servisler için çok tercih edilir.
• AlmaLinux/Rocky Linux ise özellikle cPanel ile birlikte e-posta ve DNS yönetimini panel üzerinden yapmak isteyenler için idealdir.

E-posta teslim edilebilirliğini artırmak için SPF, DKIM, DMARC, rDNS gibi kayıtları doğru kurmak isterseniz, hangi dağıtımı seçerseniz seçin e-posta teslim edilebilirliği rehberimizi mutlaka okumanızı tavsiye ederiz.

5) Yüksek trafik ve performans odaklı projeler

On binlerce eşzamanlı kullanıcıya hizmet veren bir WordPress, WooCommerce veya Laravel uygulaması için Linux dağıtımından çok çekirdek parametreleri, TCP tuning ve disk altyapısı önem kazanır. Burada:

• Ubuntu, Debian, AlmaLinux ve Rocky Linux’un hepsi doğru yapılandırıldığında yüksek trafik altına çok iyi dayanır.
• Önemli olan, seçtiğiniz dağıtım için geçerli olan sysctl, TCP buffer, SYN flood koruması gibi ayarları doğru uygulamaktır.
• Bu konularda rehbere ihtiyaç duyarsanız, yüksek trafikli WordPress ve Laravel için Linux TCP tuning rehberi dağıtım fark etmeksizin size sağlam bir temel sunar.

Güvenlik, güncelleme ve bakım açısından distro farkları

VPS seçiminde en az performans kadar önemli bir konu da güvenlik ve bakım süreçleridir. Distro seçiminiz, hangi araçlarla güncelleme yapacağınızı ve güvenlik sertleştirmesini nasıl yöneteceğinizi doğrudan etkiler.

Güvenlik güncellemeleri

• Ubuntu LTS: Güvenlik güncellemeleri hızlı gelir, otomatik güncellemeleri unattended-upgrades ile kolayca yönetebilirsiniz.
• Debian: Daha konservatif bir yaklaşımla, test edilmiş paketler güvenlik deposuna alınır; bu da stabiliteyi artırır.
• AlmaLinux/Rocky Linux: RHEL uyumlu oldukları için kurumsal seviyede güvenlik yamaları ve duyuruları takip etmek kolaydır; SELinux gibi ek güvenlik katmanlarından da faydalanabilirsiniz.

Güvenlik sertleştirme

İster Ubuntu, ister Debian, ister AlmaLinux/Rocky kullanın; temel sertleştirme adımları benzerdir:

• SSH portu ve erişim politikalarının düzenlenmesi, anahtar tabanlı giriş, gerekiyorsa FIDO2.
• Güvenlik duvarı kuralları (ufw, firewalld, nftables vb.).
• Fail2ban ya da benzeri araçlarla brute-force saldırılarına karşı koruma.
• Güncel TLS, SSH ve HTTP güvenlik başlıkları.

Bu alanda pratiğe dönük bir rehber arıyorsanız, VPS sunucu güvenliğini adım adım anlattığımız yazı distro fark etmeksizin uygulayabileceğiniz bir kontrol listesi sunuyor.

IPv6, ağ ve uyumluluk konuları

Artan IPv4 maliyetleri ve yeni nesil ağ altyapıları nedeniyle IPv6 desteği her geçen gün daha kritik hale geliyor. Şanslıyız ki Ubuntu, Debian, AlmaLinux ve Rocky Linux’un tamamı IPv6 konusunda olgun bir desteğe sahip.

• Temel fark yok: Hepsi IPv6 adres ataması, router advertisement, statik rota ve güvenlik duvarı kuralları açısından benzer şekilde yönetiliyor.
• Dokümantasyon zenginliği: Ubuntu ve Debian için IPv6 dokümanları çok bol; RHEL uyumlu sistemler için de benzer seviyede kaynak mevcut.

VPS üzerinde IPv6’yı ilk kez yapılandıracaksanız, dağıtımdan bağımsız olarak VPS sunucunuzda IPv6 kurulum rehberimize göz atmanız, adresleme ve güvenlik duvarı konularını çok daha hızlı kavramanızı sağlayacaktır.

DCHost üzerinde doğru Linux dağıtımını seçmek için kısa checklist

Özetleyelim; DCHost üzerinde yeni bir VPS kurarken şu sorulara verdiğiniz cevap, hangi Linux dağıtımının sizin için daha uygun olduğunu büyük oranda belirler:

1. cPanel/WHM kullanacak mısınız? Evet ise AlmaLinux veya Rocky Linux, hayır ise diğerlerini de rahatlıkla değerlendirebilirsiniz.
2. Modern stack ve hızlı güncelleme mi, yoksa konservatif stabilite mi? Modern stack için Ubuntu, daha konservatif yapı için Debian veya RHEL uyumlular.
3. Ajans veya reseller yapısı mı, tek proje mi? Ajans ve reseller senaryolarında AlmaLinux/Rocky + cPanel çok rahattır; tek proje için Ubuntu veya Debian da son derece mantıklıdır.
4. Ne kadar otomasyon planlıyorsunuz? Ansible, Terraform, Docker, Kubernetes gibi araçlarla yoğun çalışacaksanız Ubuntu veya Debian genelde daha çok hazır örnek sunar.
5. Bakımı kim yapacak? Tamamen kendi ekibiniz mi yönetecek yoksa yönetilen VPS hizmeti mi alacaksınız? Yönetilen senaryolarda DCHost ekibi ile konuşup proje türünüze göre en uygun dağıtımı birlikte netleştirebilirsiniz.

Yönetim tarafında desteğe ihtiyacınız varsa, managed ve unmanaged VPS farklarını anlattığımız rehber, hangi sorumluluğu kimin üstleneceğini netleştirmenize yardımcı olur. Böylece hem doğru dağıtımı seçer hem de bakım yükünü gerçekçi şekilde planlarsınız.

Son söz: Dağıtım değil, mimari kazanır; ama doğru seçim işinizi çok kolaylaştırır

Ubuntu, Debian, AlmaLinux ve Rocky Linux arasında yanlış diyebileceğimiz bir seçim yok; hepsi üretim ortamında yıllardır kendini kanıtlamış sistemler. Asıl fark, sizin kullanım senaryonuz, ekip alışkanlıklarınız ve kullanmak istediğiniz araçlarda yatıyor. Yine de doğru dağıtımı baştan seçmek; ileride panel uyumluluğu, güncelleme stratejisi, güvenlik sertleştirme ve otomasyon tarafında size ciddi zaman kazandırır.

DCHost olarak bizim yaklaşımımız basit: Önce projenizin türünü, trafik beklentisini, yönetim alışkanlıklarınızı ve güvenlik beklentilerinizi anlamak; sonra buna göre uygun VPS kaynaklarını ve Linux dağıtımını birlikte netleştirmek. İster tek bir WordPress sitesi, ister onlarca müşteriyi barındıran ajans mimarisi, ister SaaS platformu kuruyor olun; doğru dağıtım seçimi ile uzun vadede daha az sürpriz, daha öngörülebilir bir ortam elde edersiniz.

Yeni bir VPS planlıyorsanız veya mevcut sunucunuzu DCHost altyapısına taşımayı düşünüyorsanız, projenizi kısaca özetleyin; birlikte sizin için en doğru Linux dağıtımını ve mimariyi çizelim.